Zespoły Antykonfliktowe, polsko-czeska współpraca policyjna
13.05.2022 • Sławomir Cisowski
Od 10 do 12 kwietnia 2022 roku, przedstawiciele Komendy Stołecznej Policji, insp. Sławomir Cisowski, naczelnik Wydziału Doskonalenia Zawodowego KSP oraz podkom. Jacek Rabiega ze Stołecznego Stanowiska Kierowania, koordynator Zespołu Antykonfliktowego KSP, wzięli udział w obchodach 15. rocznicy powołania Zespołów Antykonfliktowych w Policji Republiki Czeskiej.
Foto: Archiwum prywatne Sławomira Cisowskiego
Setki kolegów, którzy służą w Policji Republiki Czeskiej jako tzw. "zapowcy" (ZAP to skrót od polskojęzycznej nazwy Zespół Antykonfliktowy Policji), spotkało się na terenie Akademii Policyjnej Republiki Czeskiej. Zespoły antykonfliktowe funkcjonują we wszystkich 14 regionalnych jednostkach czeskiej Policji. "Zapowcy" to specjalnie przeszkolona grupa policjantów, którzy dzięki doskonałym umiejętnościom komunikacyjnym, wyposażeni w żółto-niebieskie kamizelki odblaskowe, działają w widoczny sposób w miejscach publicznych. Obecnie w Republice Czeskiej jest 225 czynnych policjantów tej formacji.
Podczas uroczystości nagrody dla "zapowców" wręczył Komendant Główny Policji generał major Martin Vondrášek, pierwszy Zastępca Komendanta Głównego gen. bryg. Tomáš Lerch i dyrektor Dyrekcji Służby Prewencji Prezydium Policji Republiki Czeskiej płk. Petr Sehnoutka.
W trakcie uroczystości odbyła się premiera książki poświęconej Zespołom Antykonfliktowym "Antikonfliktní týmy policie ČR a v okolních zemích" - "Zespoły antykonfliktowe Policji Republiki Czeskiej i w krajach osciennych".
Foto: Archiwum prywatne Sławomira Cisowskiego
Rocznicowe obchody powołania w Republice Czeskiej Zespołów Antykonfliktowych Policji były dla mnie okazją do przywołania wspomnień związanych z tym zagadnieniem. W 2002 roku pracowałem jako oficer łącznikowy polskiej Policji w trakcie działań związanych z zabezpieczeniem Mistrzostw Świata w Skokach Narciarskich w Harrachov`ie. Byliśmy tam obecni jako umundurowani policjanci w oznakowanym (polskim) radiowozie. Głównym zadaniem było zapobieganie eskalacji potencjalnie negatywnych zachowań wśród kibiców i umożliwienie komunikacji w trudnych sytuacjach we współpracy z czeskimi funkcjonariuszami i policyjnym sztabem. Nie sądziłem wówczas, że robię coś, co z czasem będzie nazywane "low profile policing" i że kiedyś powrócę do Republiki Czeskiej z podobnym zadaniem.
Foto: Archiwum prywatne Sławomira Cisowskiego
Gdy w 2013 roku otrzymaliśmy polecenie opracowania koncepcji Zespołu Antykonfliktowego Policji na potrzeby KSP, wiedząc o czeskich doświadczeniach w tym zakresie, bez wahania sugerowałem potrzebę współpracy z policjantami z Pragi oraz Biura Służby Prewencji Prezydium Policji Republiki Czeskiej. I wtedy zaczęło się dziać! Mieliśmy okazję nie tylko poznać teorię i praktykę działań antykonfliktowych oraz funkcjonowania jednostek porządkowych (odpowiednik Oddziałów Prewencji Policji), ale także zaprosić czeskich ekspertów na jedno z największych wówczas zabezpieczeń, podczas spotkania Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju w 2014 roku.
Współpraca z kolegą Martinem Koryčanským była w tym zakresie niezwykle ważna. Miałem okazję uczestniczyć we wszystkich wizytach studyjnych, które obejmowały nie tylko spotkania i wykłady, ale także bezpośredni udział w ćwiczeniach i kursach. Moja przyjaciółka Gabriela Michalcova i mój kolega Martin Vrzal zajmowali się przybliżeniem praktycznych aspektów działań.
Za zgodą ówczesnego komendanta praskiej Policji płk. Martina Vondráška i dyrektora Służby Prewencji Prezydium Policji Republiki Czeskiej płk. Martina Hrinka, policjanci z Warszawy i Radomia mieli okazję wziąć udział w podstawowym kursie specjalizacyjnym dla członków Zespołów Antykonfliktowych w Wyższej Szkole Policji MSW Republiki Czeskiej w Brnie, organizowanym bezpośrednio przez czeskie Biuro Służby Prewencji.
Efektem tej współpracy była wyjątkowa promocja idei działań antykonfliktowych w formie seminarium policjantów z Czech, Polski i Słowacji, zorganizowanego w Zakopanem w 2014 roku. W roku 2016 policjanci z trzech polskich garnizonów wzięli udział w wyjątkowych międzynarodowych warsztatach "Zespoły Antykonfliktowe i ich obecne wyzwania w UE", zorganizowanych w Pradze z okazji 10-lecia funkcjonowania AKT w Policji Republiki Czeskiej.
W praktyce i na szkoleniach nadal korzystamy z doświadczeń zdobytych we współpracy z kolegami z Czech i często wspominamy ten czas, kiedy stawialiśmy w tej dziedzinie pierwsze kroki, a czescy policjanci chętnie nam pokazywali, jak się to robi. Oprócz oficjalnych kontaktów nadal jesteśmy prywatnie przyjaciółmi.