30 lat Laboratorium Kryminalistycznego KSP

12.07.2022 • Laboratorium Kryminalistyczne KSP

To historia rozwoju potencjału ludzkiego, jak i badawczego, wykorzystywanego do zwalczania przestępczości.

Foto: Pracownia badań genetycznych (źródło: archiwum LK KSP)

Początki zaplecza badawczego można datować jeszcze przed rokiem 1990. Jednak jako jeden z wielu wydziałów Komendy Stołecznej Policji, Laboratorium Kryminalistyczne zostało powołane i funkcjonuje w obecnej formie na podstawie Rozkazu Organizacyjnego Komendanta Stołecznego Policji nr 5/AW/92 z 21 sierpnia 1992 roku.

Początkowo w jego skład wchodziło zaledwie kilka pracowni technicznych m.in. badań mechanoskopijnych, wypadków drogowych, dokumentów, biologii, daktyloskopii, fizykochemii i fotografii, a zadania laboratorium wspierali technicy kryminalistyki i medycy sądowi. Pracą Stołecznego Laboratorium Kryminalistycznego wówczas, aż do roku 2001, kierował insp. Władysław Bartoszewski.

Wychodząc naprzeciw potrzebom organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości, konieczność dalszego rozwoju w zakresie doskonalenia kryminalistycznego zaplecza badawczego, a tym samym wzmacniając możliwości procesu wykrywczego, zapewnili swoim profesjonalizmem, charyzmą i oddaniem dla dobra służby, szefowie stołecznego laboratorium kolejno insp. dr Andrzej Filewicz, mł. insp. Zdzisław Skorupa i mł. insp. dr Tomasz Bednarek.

Foto: Pracownia badań chemicznych (źródło: archiwum LK KSP)

To właśnie za sprawą wielu lat ciężkiej pracy, starań i wysiłków policjantów oraz pracowników tego wydziału, we wrześniu 2005 roku Laboratorium Kryminalistyczne KSP uzyskało certyfikat akredytacji Polskiego Centrum Akredytacji AB 645. Uzyskany certyfikat był dokumentem poświadczającym, że badania wykonywane w LK KSP spełniały wymagania normy międzynarodowej PN-EN ISO/IEC 17025:2001, tym samym potwierdzał kompetencje personelu i potencjał Laboratorium.

Należy podkreślić, że w 2005 roku Laboratorium Kryminalistyczne KSP było pierwszym policyjnym laboratorium szczebla wojewódzkiego, które uzyskało certyfikat akredytacji dla wybranych metod badawczych w sekcjach biologii, chemii czy mechanoskopii.

Pomimo, że od tamtej daty minęło już 17 lat, to na dzień dzisiejszy akredytację dla autorskich procedur badawczych posiadają i podtrzymują nadal pracownie:
• Daktyloskopii (badania śladów linii papilarnych),
• Biologii (kryminalistyczne badania biologiczne DNA w systemach STR),
• Mechanoskopii (badania śladów mechanoskopijnych, badania oznaczeń identyfikacyjnych, badania urządzeń o charakterze broni palnej oraz badanie przedmiotów o charakterze amunicji do broni palnej).

Mając na uwadze obecny rozwój cyfryzacji, aż niemożliwym wydaje się fakt, że w 1992 roku wszystkie opinie kryminalistyczne były sporządzane na maszynach do pisania z użyciem kalki, a w chemii królowała chromatografia cienkowarstwowa.

Foto: Pracownia mechanoskopii (źródło: archiwum LK KSP)

Od 2005 roku struktura Laboratorium ulegała zmianom, powstawały nowe pracownie, jak informatyczna, niektóre pracownie rozwinięto w myśl postępu technologicznego, jak: badań genetycznych, chemicznych czy cyfrowych nośników danych, niektóre sekcje zlikwidowano, jednak nie zmieniło to zasadniczego celu funkcjonowania Laboratorium Kryminalistycznego, jakim było i jest wydawanie opinii kryminalistycznych na użytek organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości w bardzo szerokim zakresie.

Proces ujawniania i badania śladów kryminalistycznych przeszedł przez te 30 lat poważną metamorfozę, działał już wtedy i działa nadal, ale w nowoczesnym wymiarze, którą zapewnili kolejny naczelnicy stołecznego laboratorium mł. insp. Piotr Kondrakiewicz i nadkom. Krzysztof Grzyb.

Laboratorium Kryminalistyczne to przede wszystkim zespół ludzi, osób z charyzmą, pasjonatów kochających kryminalistykę. W ich pracy nie ma miejsca ani czasu na pomyłkę. Każdego dnia swoje zadania realizują z pełnym zaangażowaniem i profesjonalizmem, wiedząc z jaką odpowiedzialnością jest to związane.

Na dzień dzisiejszy stołeczne laboratorium liczy 100 osób w tym 79 funkcjonariuszy oraz 21 pracowników cywilnych, o wysokich i niepodważalnych kompetencjach i zarazem jest największym, akredytowanym spośród wojewódzkich policyjnych laboratoriów w kraju. Pracą Laboratorium kieruje Naczelnik z dwoma Zastępcami i zespołem 7 Kierowników sekcji merytorycznych, odpowiedzialnych za realizację badań kryminalistycznych zgodnie z dziedziną, którą reprezentują.

Laboratorium Kryminalistyczne KSP na dzień dzisiejszy wydaje opinie kryminalistyczne z 14 różnych dziedzin badawczych, w tym z broni i balistyki, mechanoskopii, wypadków drogowych, genetyki, osmologii, daktyloskopii, traseologii, rękawiczek, antroposkopii, cyfrowych nośników danych i informatyki, a także chemii i dokumentów klasycznych i technicznych.

Nad utrzymaniem i doskonaleniem Systemu Zarządzania czuwa Kierownik ds. Jakości, który bezpośrednio podlega Naczelnikowi LK KSP. Ocena jakości i prawidłowości wykonywania zadań techniczno-kryminalistycznych przez techników kryminalistyki w garnizonie stołecznym, przeprowadzanie okresowych ocen pracy i sprawowanie nadzoru merytorycznego, realizowana jest przez Stołecznego Koordynatora ds. Techniki Kryminalistycznej.

To właśnie dzięki pracy biegłych Stołecznego Laboratorium, na przestrzeni 30 lat, udało się wykryć wiele spraw o znacznym stopniu skomplikowania, a sprawców przestępstw postawiono w stan oskarżenia. Datując od najstarszych, należy wspomnieć m.in. o udziale w zabezpieczeniu miejsca zdarzenia po katastrofie lotniczej na lotnisku Okęcie we wrześniu 1993 roku, czynnościach dotyczących zdarzeń w Parolach k. Warszawy w marcu 2002 roku, gdzie miała miejsce próba odbicia skradzionego samochodu przez grupę przestępczą, udziale w czynnościach dotyczących zdarzeń w Magdalence w marcu 2003 roku, ale także o czynnościach związanych z katastrofą lotniczą w Smoleńsku w 2010 roku. To również likwidacja licznych nielegalnych laboratoriów narkotykowych (amfetaminy, mefedronu, czy plantacji ziela konopii), udział w marcu 2020 roku w przeszukaniu, podczas likwidacji nielegalnej fabryki dokumentów zajmującej się produkcją dowodów osobistych i praw jazdy, a także zaangażowanie i opiniowanie w sprawie zabójstwa ze szczególnym okrucieństwem młodej studentki z Krakowa, której szczątki wyłowiono z Wisły w Krakowie w dniach 7 i 14 stycznia 1999 roku, tzw. sprawy z ARCHIWUM X.

Należy podkreślić, że do szeregu spraw medialnych, trudnych, skomplikowanych oraz drastycznych, nie kto inny jak biegli Stołecznego Laboratorium Kryminalistycznego wykonywali czynności i wydawali opinie, w konsekwencji pozwalające na zatrzymanie i osadzenie sprawców, czego przykładem mogą być m.in. portrety pamięciowe sporządzone w 1998 roku przez rysowników do poszukiwań pedofila tzw. „Gazownika” oraz portrety pamięciowe do serii podłożonych ładunków wybuchowych w Warszawie przez Rura Bombera pod koniec lat 90.

Również profesjonalna praca biegłych i wykonany portret pamięciowy pozwolił na wykrycie sprawcy napadu i rozboju na Naczelnego Rabina Polski w czerwcu 2006 roku.

Badania kryminalistyczne wykonane przez biegłych przyczyniły się także do wykrycia zabójców malarza Zdzisława Beksińskiego w lutym 2005 r., a dzięki systemowi AFIS do ujęcia sprawców wyjątkowo brutalnego napadu na 84-letnią kobietę w lutym 2009 roku.

Biegli Laboratorium Kryminalistycznego Komendy Stołecznej Policji wykazali się profesjonalizmem również przy tak głośnej sprawie zaginięcia i zabójstwa małego Dawidka Żukowskiego, którą żyła cała Polska.

Badania kryminalistyczne to również nowoczesna aparatura badawcza, która otwiera szerokie horyzonty oraz możliwości i tym samym łamie kolejne bariery i stereotypy, podnosząc potencjał wykrywczy nawet w odniesieniu do tych spraw już zapomnianych sprzed 30 lat.

Dzięki współpracy z Urzędem Miasta st. Warszawy po roku 2012 znacząco doposażono zaplecze badawcze stołecznego laboratorium. Zakupiono wysoko specjalistyczną aparaturę do chemicznych badań laboratoryjnych, którą stanowiły chromatografy gazowe do analizy nowych substancji psychoaktywnych tzw. dopalaczy. Pracownię badań genetycznych „uzbrojono” w 24-kapilarny analizator genetyczny do badań DNA.

Nie da się ukryć, że Laboratorium Kryminalistyczne KSP to nowocześnie wyposażone zaplecze badawcze na miarę XXI wieku, wykorzystujące obok niesamowitego potencjału wyszkolonych perfekcyjnie biegłych, specjalistyczną aparaturę badawczą stanowiącą zarówno komputery z oprogramowaniem firm uznawanych za liderów informatyki śledczej w świecie, jak i chromatografy gazowe, analizatory genetyczne oraz nowoczesne mikroskopy stereoskopowe i cyfrowe mikroskopy 3D oraz szereg innych najnowocześniejszych narzędzi analitycznych.

Należy pamiętać, że badania kryminalistyczne to też stały rozwój naukowy zarówno dyscypliny, jak i biegłych, którzy na podstawie nietypowych odkryć w realizowanych sprawach, dają podwalinę do prac naukowych publikowanych na łamach czasopism kryminalistycznych w Polsce i zagranicą oraz projektów badawczych.

OD REDAKCJI:

W KOLEJNYCH NUMERACH STOŁECZNEGO MAGAZYNU POLICYJNEGO BEDZIEMY PUBLIKOWAĆ ARTYKUŁY ODKRYWAJĄCE ARKANA PRACY EKSPERTÓW Z RÓŻNYCH PRACOWNI LABORATORIUM KRYMINALISTYCZNEGO KSP.