Jak prawidłowo przewozić dzieci w samochodzie
15.09.2023 • Rafał Markiewicz
Zgodnie z obowiązującym prawem, dzieci mające mniej niż 150 cm wzrostu muszą być przewożone w fotelikach samochodowych. Oczywiście są pewne wyłączenia, takie jak przewożenie dzieci taksówkami, czy pojazdami Policji – o tym wszystkim mówi art. 39 Prawo o ruchu drogowym. Wydaje się, że o tym, jak ważne jest stosowanie się do tego przepisu oraz jak istotny jest prawidłowy wybór fotelika, nie trzeba nikogo przekonywać, chodzi tu przecież o bezpieczeństwo naszych pociech.
Zdjęcie: www.Freepik.com, autor: Senivpetro
Podczas wypadku czy też gwałtownego hamowania, dziecko przewożone bez fotelika jest zupełnie bezbronne. Jaka tragedia może mieć wówczas miejsce, obrazują dobrze materiały filmowe z testów zderzeniowych z wykorzystaniem manekinów. Bez problemu znajdziecie je w Internecie. Manekiny w tzw. crash testach mają między innymi zapewnić jak najlepsze opisanie konsekwencji zdarzeń wypadków. Wyposażone w setki czujników, w trakcie testów przekazują tysiące informacji – wynika z nich jasno, że dzieci przewożone w niewłaściwy sposób, bez wykorzystania odpowiedniego fotelika, przy gwałtownym hamowaniu mogą doznać znacznych obrażeń. Pamiętajmy, że trzymanie dziecka przez osobę dorosłą, także nie jest dobrym zabezpieczeniem – w czasie nagłego hamowania utrzymanie kilkukilogramowego malucha jest wręcz niemożliwe, gdyż uniemożliwia to olbrzymie przeciążenie.
Wiemy również, że przypinanie się wraz z dzieckiem pasami, stanowi dla niego zagrożenie – hamowanie przesuwa ciało dorosłego w przód z taką siłą, że dziecko przed nim, może zostać przecięte na pół pasami. Dlatego właśnie dobrze dobrany fotelik to absolutna konieczność.
Zastanawiając się, jaki fotelik będzie najlepszy dla naszego dziecka, powinniśmy uwzględnić jego wzrost i wagę, a dopiero później wiek. Pamiętajmy, że dzieci w różnym wieku mogą być drobniejsze lub wyrośnięte w porównaniu do swoich rówieśników. Zwróćmy też uwagę, czy fotelik samochodowy, który chcemy kupić, spełnia wszystkie warunki techniczne określone w przepisach Unii Europejskiej lub w regulaminach EKG ONZ. Foteliki samochodowe są dostępne w kilku kategoriach wagowych. Do najpopularniejszych należą:
Grupa 0: poniżej 10 kg (do ok. 9 miesięcy)
Grupa 0+: poniżej 13 kg (do ok. 18 miesięcy)
Grupa I: 9 – 18 kg (od ok. 8 miesięcy – do 4 roku)
Grupa II: 15 – 36 kg (ok. 4 – 12 roku)
Fotelik powinien posiadać oznaczenia sposobu prawidłowego mocowania oraz informację dla jakich dzieci jest przeznaczony.
Zdjęcia: Rafał Markiewicz, WKS KSP
W obrębie głównych grup można znaleźć kilka mniejszych, które zawierają w sobie kategorię główne np. 0 – 36 kg czy 0 – 25 kg. Nie są one jednak zalecane przez specjalistów, gdyż nie pozwalają na tak dobre dopasowanie do sylwetki dziecka, jak foteliki o mniejszym zakresie wagowym. Przykładem tego mogą być foteliki, w których rozpiętość wagowa pozwala na przewożenie dzieci zarówno chwilę po urodzeniu, jak i tych, które mają już kilka lat. Dlatego najlepszym rozwiązaniem jest stopniowe przechodzenie z fotelików przeznaczonych dla najmłodszych na modele dla najstarszych.
Musimy również sprawdzić przed zakupem fotelika, czy dany model pasuje do naszego samochodu. Ze względu na różną budowę i kąt nachylenia siedzeń poszczególnych pojazdów, zróżnicowane fasony fotelików oraz to, czy nasz pojazd posiada system Isofix, źle dobrany fotelik może zaniżać odpowiedni stopień bezpieczeństwa. Jeśli samochód, w którym będzie wożony nasz mały pasażer, jest wyposażony w system IsoFix, warto wybrać pasujący do niego fotelik. Isofix pozwala na montaż fotelika w taki sposób, że jest on lepiej zespolony z autem, niż przy wykorzystaniu do tego celu pasów bezpieczeństwa.
Gdzie zamontować fotelik? Crash testy pokazują, że najbezpieczniejsze miejsce w samochodzie to środkowa część tylnej kanapy. Czemu właśnie tam? Siły, które działają na dziecko w momencie zderzenia, są w środku samochodu najmniejsze. Co więcej, gdy dochodzi do zderzenia dwóch samochodów, prawdopodobieństwo odniesienia obrażeń w wyniku zgięcia karoserii samochodu, rozpryśnięcia się szyby lub wbicia ostrych elementów jest o wiele mniejsze, niż na miejscach bocznych. Gdy w samochodzie podróżuje dwoje dzieci, potrzebujemy dwóch fotelików. Wtedy najlepiej zamontować je na skrajnych miejscach tylnej kanapy. Tył samochodu to nadal bezpieczniejsza przestrzeń niż przednie siedzenie obok kierowcy. Ważne jest również to, aby jak najdłużej wykorzystywać foteliki ustawione tyłem do kierunku jazdy. Dziecko przewożone w ten sposób jest dużo lepiej chronione przed urazami niż to jadące przodem do kierunku jazdy.
Są różne kryteria, jakie bierzemy pod uwagę przy zakupie fotelika samochodowego. Najważniejszego z nich nie powinna jednak stanowić cena. Nie powinno się oszczędzać na bezpieczeństwie i życiu dziecka. Kupmy słabszy wózek, używane ubranka czy zabawki, ale fotelik wybierzmy najlepszy.
Mamy dobrze dobrany fotelik samochodowy, teraz trzeba pamiętać, aby:
•poprawnie go przypiąć, zwracając uwagę, czy mocujemy go pasami, czy też systemem Isofix,
•poprawnie zapiąć dziecko, sprawdzając ułożenie pasa na nogach, ramionach oraz klatce piersiowej,
•dopasować zagłówek do wzrostu dziecka,
•sprawdzić w zależności od typu fotelika, czy jego baza jest dobrze zamontowana. Pamiętajmy, aby docisnąć całą konstrukcję do oparcia fotela.
Co w przypadku, gdy dojdzie do zdarzenia drogowego? Pierwszym odruchem rodziców tuż po zdarzeniu jest jak najszybsze wyciągnięcie dziecka z fotelika samochodowego. Nie jest to jednak dobre rozwiązanie. Pamiętajmy, że fotelik stabilizuje kręgosłup i zapobiega dalszym urazom. Dlatego, jeżeli jest bezpiecznie, sytuacja nie stwarza dalszego zagrożenia, to pozostaw dziecko w foteliku do przyjazdu ratowników medycznych. Jeżeli natomiast dziecko straci przytomność i przestanie oddychać, wyciągnij je natychmiast z fotelika i przejdź do resuscytacji krążeniowo-oddechowej.
Zdarza się, że rodzice kupują używany fotelik samochodowy. Odradzamy takie zakupy. Dlaczego? Dlatego, że nigdy nie możemy mieć pewności, jaka była jego historia, w jakich warunkach był użytkowany i przechowywany i czy jego elementy konstrukcyjne nie zostały uszkodzone. Zachęcamy do obejrzenia filmu promującego bezpieczne przewożenie dzieci w fotelikach samochodowych dostępnego na stronie ksp.policja.gov.pl oraz na profilach KSP w mediach społecznościowych.