Prawo i procedury

Dodatkowy urlop wypoczynkowy dla pracowników laboratoriów kryminalistycznych

07.12.2020 • Barbara Jamrozik

Funkcjonariusze pełniący służbę w warunkach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia, każdego roku otrzymują dodatkowy urlop wypoczynkowy, natomiast pracownik dotychczas nie miał takich uprawnień.

W myśl rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 28 października 2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie uprawnień szczególnych przysługujących niektórym kategoriom członków korpusu służby cywilnej, pracownicy zatrudnieni w laboratorium kryminalistycznym Policji, laboratorium kryminalistycznym Straży Granicznej lub laboratorium Krajowej Administracji Skarbowej, wykonujący pracę w warunkach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia, nabywają uprawnienia do uzyskania corocznego dodatkowego urlopu wypoczynkowego.

Jakie warunki musi spełniać pracownik, aby otrzymać każdego roku urlop dodatkowy?

Urlop ten może otrzymać pracownik będący członkiem korpusu służby cywilnej. W rozumieniu ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej członkiem korpusu służby cywilnej są niżej wymienione osoby:

  • pracownik służby cywilnej  - osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę zgodnie z zasadami określonymi w cytowanej wyżej ustawie, 
  • urzędnik służby cywilnej - osoba zatrudniona na podstawie mianowania zgodnie z zasadami określonymi w omawianej ustawie,
  • osoba zatrudniona na wyższym stanowisku w służbie cywilnej.

Wspomnieć należy, że na przedmiotowych stanowiskach może być zatrudniona osoba, która spełnia następujące wymagania:

  • jest obywatelem polskim,
  • korzysta z pełni praw publicznych,
  • nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe, 
  • posiada kwalifikacje wymagane na dane stanowisko pracy, 
  • cieszy się nieposzlakowaną opinią.
     

Kolejny warunek do otrzymania dodatkowego urlopu to wykonywanie w laboratorium kryminalistycznym prac w warunkach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia.

Jaki jest wymiar urlopu dodatkowego dla pracownika laboratorium kryminalistycznego Policji?

Dodatkowy urlop wypoczynkowy pracownik może otrzymać w wymiarze 5, 9 lub 13 dni kalendarzowych, a o liczbie tych dni będą decydowały warunki pracy.
Pracownik otrzyma 5 dni urlopu dodatkowego jeżeli praca była wykonywana przez co najmniej 80 godzin w miesiącu przez co najmniej 9 miesięcy w roku kalendarzowym:

a) zgodnie z przepisami w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy w pomieszczeniach:

  •  pozbawionych stałego naturalnego oświetlenia lub celowo przyciemnionych, w których ze względów technologicznych lub ze względu na rodzaj wykonywanej pracy jest stosowane wyłącznie sztuczne oświetlenie,
  • zlokalizowanych poniżej poziomu otaczającego terenu,

 
b) w warunkach nadmiernego obciążenia wysiłkiem fizycznym wymagającym wydatku energetycznego o wartości co najmniej 2000 kcal dla mężczyzn i 1200 kcal dla kobiet,

c) w warunkach koncentracji i ciągłego napięcia przy nagrywaniu i odtwarzaniu zapisów magnetycznych lub cyfrowych w styczności ze zmiennym natężeniem i zakresem fal dźwiękowych.

Członek korpusu służby cywilnej otrzyma 9 dni urlopu wypoczynkowego, jeżeli podczas wykonywania pracy stwierdzono przekroczenie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia:

  • w warunkach narażenia na promieniowanie optyczne,
  • w warunkach narażenia na działanie pyłów,
  • w warunkach narażenia na działanie substancji chemicznych,
  • w warunkach narażenia na drgania działające na organizm człowieka przez kończyny górne lub drgania o ogólnym działaniu na organizm człowieka,
  • w warunkach narażenia na hałas lub hałas ultradźwiękowy,
  • w mikroklimacie zimnym albo gorącym,
  • w warunkach narażenia na działanie pola i promieniowania elektromagnetycznego z zakresu częstotliwości 0 Hz-300 GHz.

Natomiast 13 dni urlopu otrzyma pracownik, jeżeli praca była wykonywana przez co najmniej 80 godzin w miesiącu przez co najmniej 9 miesięcy w roku kalendarzowym:

  • przy konserwowaniu, magazynowaniu, transporcie i stosowaniu materiałów wybuchowych, łatwopalnych i samozapalnych,
  • przy prowadzeniu prób broni, amunicji, materiałów
  •  wybuchowych oraz prac doświadczalnych z materiałami wybuchowymi,
  • podczas prowadzenia badań materiałów czynnych biologicznie,
  • pod ziemią.

Również 13 dni urlopu przysługuje pracownikowi, jeżeli w okresie roku kalendarzowego wykonywania pracy wystąpiła co najmniej czterokrotna ekspozycja na czynnik po minimum 8 godzin każda albo praca była wykonywana przez co najmniej 80 godzin w miesiącu przez co najmniej 9 miesięcy w roku kalendarzowym w warunkach narażenia na działanie:

  • substancji chemicznych co najmniej toksycznych lub działających szkodliwie na rozrodczość,

substancji chemicznych lub ich mieszanin, procesów technologicznych lub czynników o działaniu rakotwórczym lub mutagennym, których wykaz określają odrębne przepisy.

Zasady udzielania urlopu dodatkowego

Jak stanowią zapisy wspominanego rozporządzenia prawo do pierwszego urlopu dodatkowego nabędzie pracownik po upływie roku pracy w warunkach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia. Urlop ten przyznawany będzie za poprzedni rok kalendarzowy, ale nie później niż do dnia 30 kwietnia. Prawo do kolejnego urlopu dodatkowego pracownik będzie nabywał w następnym roku kalendarzowym. W sytuacji, gdy przerwa w ekspozycji na warunki szczególnie uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia, w szczególności z powodu choroby lub urlopu, trwała będzie nieprzerwanie dłużej niż 3 miesiące w roku, za który przysługuje urlop dodatkowy, pracownik nie nabędzie prawa do urlopu dodatkowego. Urlop dodatkowy będzie można udzielić pracownikowi najpóźniej do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego, ponadto będzie można podzielić go na dwie części z wyjątkiem urlopu dodatkowego, którego wymiar wynosi 5 dni. A członek korpusu służby cywilnej zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, otrzyma urlop dodatkowy proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy, biorąc za podstawę wymiar tego urlopu.

Kto będzie decydował o przyznaniu pracownikowi urlopu dodatkowego?

Warunki pracy szczególnie uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia, uprawniające pracownika do uzyskania urlopu dodatkowego, oceniać będzie komisja powołana przez kierownika jednostki. W jej skład będą wchodzić co najmniej: lekarz sprawujący profilaktyczną opiekę medyczną, przedstawiciel związku zawodowego pracowników oraz przedstawiciel służby bezpieczeństwa i higieny pracy. Komisja ta oceni i stwierdzi każdego roku szczególną uciążliwość lub szkodliwość warunków pracy dla zdrowia albo brak warunków pracy szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia. Na tej podstawie, kierownik jednostki przyzna pracownikowi, będącemu członkiem korpusu służby cywilnej, urlop dodatkowy. W sytuacji, gdy pracownik będzie wykonywał pracę na stanowisku, na którym występują warunki szczególnie uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia uprawniające do urlopu dodatkowego w różnym wymiarze, to otrzyma jeden urlop w wymiarze korzystniejszym. Pracownicy zatrudnieni w laboratorium kryminalistycznym Policji, laboratorium kryminalistycznym Straży Granicznej lub laboratorium Krajowej Administracji Skarbowej po raz pierwszy nabędą prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego w 2020 r. za poprzedni rok kalendarzowy.