Policja dzisiaj i jutro

03.03.2025 • Daniel Niezdropa

Wsparcie zaawansowanych technologii jest ważną składową policyjnej służby. Czy to w prewencji, czy też w pionie kryminalnym, podczas przyjmowania zgłoszenia, patrolu czy drobiazgowej analizy prowadzonych spraw, badania śladów i zabezpieczonych przedmiotów, typowania sprawców i całego procesu wykrywczego – korzystanie z udogodnień technicznych i programowych, a także nowoczesnych urządzeń jest dzisiaj nieuniknione. Chcąc bowiem sprawniej działań, reagować i wykrywać, trzeba być zorientowanym w technologicznej codzienności. W tym artykule przedstawimy nowoczesne rozwiązania, które w dzisiejszych policjach na świecie zadomowiły się na dobre. Wiele z nich wspomaga też służbę polskich policjantów. Prześledzimy i przedstawimy przegląd najważniejszych rozwiązań oraz technologii, które mają wpływ na skuteczne funkcjonowanie dzisiejszej Policji.

Grafika tytułowa: freepik.com/AI

JAKA TECHNOLOGIA BYŁA ZNACZĄCA?

Dzisiejsza Policja, czy to w Polsce, czy w innych częściach naszego globu, oczywiście tam, gdzie stawia się na rozwój i nie ma utrudnionego dostępu do wszelkiego rodzaju innowacji, na co dzień korzysta się z wszelkich dobrodziejstw nowoczesnej techniki, opierając swoje zadania na najnowszych technologiach, urządzeniach, pojazdach, programach komputerowych, bez których wykorzystania trudno byłoby dzisiaj funkcjonować i wypełniać zadania związane z egzekwowaniem prawnego ładu i porządku i co najważniejsze – związane ze ściganiem sprawców czynów zabronionych. Zarówno bieżącą pracę, którą na co dzień widzi społeczeństwo, Policja opiera na wspomnianych przez nas udogodnieniach, a także tę, która realizowana jest w jednostkach badawczych, jak i laboratoriach kryminalistycznych. Dzisiaj dedukcja owszem jest ważna, jednak sama „lupa” z czasów Sherlocka Holmesa, choć może wydać się niewystarczająca, to jednak też bywa przydatna (stanowi wciąż ważny element wyposażenia walizki kryminalistycznej i w dalszym ciągu służy do ujawniania i badania śladów).

Niełatwym może okazać się wskazanie, jaka technologia mogła być pierwsza w Policji, jednak postaramy się przyjąć, że najbardziej znaczącym okresem rozwoju wszelkich technologii były lata 70. XX wieku. Jedno jest pewne, że ta dekada była najbardziej ewolucyjna w dziedzinie komputerów. Wiąże się z nią powstanie pierwszych systemów operacyjnych, procesorów Intela i rozwój komputerów osobistych. Wróćmy jednak do Policji, bo tamten czas był również istotny dla tej właśnie służby. Chociaż wtedy nie w Polsce, ale na świecie, a dokładnie w Kanadzie pojawiły się pierwsze rozwiązania, które dzisiaj są już standardem. Wtedy jeszcze nie były, to znaczy nie wszędzie, aczkolwiek stanowiły ważny milowy krok w kierunku unowocześniania i wspierania codziennej pracy policjantów.

Kto by pomyślał, że prawie pół wieku temu w policyjnych radiowozach „za wielką wodą” (Kanada, Vancouver – 1979 r.) pojawią się pierwsze komputery służące policjantom do przeszukiwania baz danych (w Polsce te rozwiązania wprowadzono dopiero niespełna 20 lat później). Mało tego kanadyjscy policjanci mogli już wtedy korzystać z Krajowego Systemu Komputerowego Policji (w Polsce Krajowy System Informacyjny Policji działa od 2003 roku). Dzięki wprowadzeniu tych udogodnień policjanci mogli weryfikować informacje o sprawdzanych pojazdach, a dostępny system umożliwiał drogą radiową przesyłanie poufnych danych bezpośrednio
do komputerów w radiowozach. Określany jako Mobilny System Danych Radiowych, miał skrócić czas oczekiwania na informację od dyspozytora/dyżurnego. Policjanci, mając ze sobą komputer i dostęp do systemu, mogli to zrobić szybciej i sprawniej. Dzisiaj już ta technologia nie jest obca większości policjantów na świecie, bo komputery i globalna sieć są niemalże wszędzie.

Nieskromnie można podkreślić, że przytoczone przez nas wydarzenia stały się początkiem nowej policyjnej ery. Ten pierwszy dostęp, i to zdalny, do policyjnych baz danych z fotela w radiowozie i sama koncepcja mobilnego korzystania z potrzebnych danych stanowiły zalążki dalszych prac nad rozwojem tych technologii, przygotowując mocny grunt dla sposobów, w jakich Policja miała pracować w kolejnych dekadach. To był początek technologicznej rewolucji w służbach policyjnych, potwierdzony też ówczesnymi pozytywnymi opiniami kanadyjskich funkcjonariuszy na temat testowanych wtedy rozwiązań, które z biegiem lat wprowadzono do powszechnego użytku.

TERAŹNIEJSZOŚĆ – NOWOCZESNOŚĆ

Obecnie postęp technologiczny nie zwalnia tempa, tak jak w każdej dziedzinie zawodowej, czy po prostu w życiu codziennym, tak i w Policji pojawiają się wciąż nowe rozwiązania, które wręcz rewolucjonizują w praktyce egzekwowanie prawa. Funkcjonariusze mają bezpośredni kontakt i dostęp do dyspozytorów, dyżurnych, niezbędnych danych, w tych współrzędnych lokalizacyjnych GPS, a także baz danych niemalże na wyciągnięcie ręki. Do tego służą im między innymi terminale mobilne oraz nowoczesne środki łączności montowane w radiowozach.

Technologie mobilne w Policji to doskonałe rozwiązanie, które ma wiele pozytywnych aspektów oddziaływania w praktyce. Są to między innymi: poprawa bezpieczeństwa policjantów, większa efektywność pracy i świadomość sytuacyjna. To wszystko natomiast przekłada się na lepszy poziom bezpieczeństwa publicznego.

Przypieczętowaniem rozwoju technologicznego w służbach policyjnych było wdrożenie, tutaj za przykład podamy USA – systemów dyspozytorskich, które pojawiły się w latach 90. ubiegłego wieku. Computer-Aided Dispatch, powszechnie określany jako CAD tzw. wspomaganie dyspozytorskie – stanowi ważny etap w dziedzinie komunikacji organów ścigania i zarządzania danymi. Od czasu pojawienia się pod koniec XX wieku – CAD stał się integralną częścią policyjnych działań na rzecz bezpieczeństwa publicznego (w tym również innych służb), w szczególności w egzekwowaniu prawa. Jego znaczenie nabrało jeszcze większego wymiaru w 2003 roku wraz z ustanowieniem w USA ogólnokrajowych standardów dla CAD, co tym samym zapoczątkowało nowy etap w realizacji zadań przez Policję.

W Polsce wspomniane kwestie są cały czas usprawniane, w tym również mające zwiększyć skuteczność działania służb w kwestii szybkiego dotarcia do osoby potrzebującej pomocy. Służyć ma temu usługa Advance Mobile Location, która będzie automatycznie aktywowana w momencie wykonania połączenia na numer alarmowy 112. Jej zadaniem będzie dostarczenie informacji o lokalizacji miejsca, z którego wykonano połączenie. Ma to na celu skrócenie czasu reakcji właściwej służby (w tym Policji) do realizacji zgłoszenia poprzez przekazanie precyzyjnych informacji o dokładnym położeniu osoby, której należy udzielić pomocy. Planowane uruchomienie tej usługi jest przewidziane na rok 2027. Wtedy też zgodnie z zapowiedziami Ministerstwa Cyfryzacji ma osiągnąć pełną funkcjonalność.

Jeżeli spojrzymy natomiast na dzisiejsze systemy pomocne w dyslokowaniu patroli oraz obsługi zdarzeń i przyjmowaniu zgłoszeń (w polskiej Policji), a także zawierające inne funkcjonalności związane z pełnieniem przez policjantów służby, to za przykład możemy podać System Wspomagania Dowodzenia Policji. Oprócz tego naszą policyjną służbę usprawnia szereg innych udogodnień informatycznych oraz narzędzi mających na celu gromadzenie danych o realizowanych przez Policję zadaniach, czynnościach oraz postępowaniach.

Podsumowując, to wspomniane rozwiązania mają wciąż charakter otwarty i stanowią wyjście do nowych technologii oraz funkcjonalności, które również na naszym policyjnym gruncie będą w przyszłości rozwijane.

Patrząc przez pryzmat ostatnich 50 lat, które były nacechowane ciągłym rozwojem technologicznym, to każde dodatkowe narzędzie i każda modyfikacja wcześniejszych rozwiązań – sprawiły, że spektrum działań Policji w każdym miejscu na naszym globie stało się bardziej skonkretyzowane, a może nawet i bardziej wydajne. Przedstawiając kolejne 20 kategorii technologii oraz innowacji, które od czasów pojawienia się pierwszych komputerów w radiowozach, zagościły w policyjnych realiach, czyniąc tę służbę jeszcze bardziej efektywną i skuteczną – pokażemy, że każda z nich jest na swój sposób filarem nowoczesnej i współczesnej Policji.

Zapraszamy zatem do kolejnych odsłon technologicznych kategorii – bez których istnienia dzisiejsze policje nie mogłyby skutecznie egzekwować przepisów prawa.

1. URZĄDZENIA MOBILNE I REJESTRY

Obecnie nikogo nie dziwi używanie przez policjantów urządzeń mobilnych, w tym terminali, z których korzystają podczas służby, a także tabletów, laptopów i smartfonów. Oprogramowanie tych urządzeń pozwala na bieżące realizowanie zadań, a także zarządzanie sprawami w czasie rzeczywistym.

Oprogramowania i narzędzia informatyczne, z których korzystają współczesne policje, mają służyć przede wszystkim usprawnieniu pracy, zastąpić „papier” technologią, gdzie danymi wprowadzonymi w elektronicznych ewidencjach można szybciej i sprawniej zarządzać i przede wszystkim nie tracić czasu na wertowanie i sprawdzanie papierowych dzienników, zeszytów, notatników oraz prowadzonej w taki sposób ewidencji – nie mówiąc już o ich dokładnej analizie, tworzeniu raportów i sprawozdań. Dzięki wykorzystywanym narzędziom elektronicznym i aplikacjom można sprawniej zarządzać informacją i odnaleźć potrzebne dane o wiele szybciej.

W USA policjanci korzystają np. z systemu zarządzania dokumentacją (RMS – Police Records Management System). Jest to aplikacja programowa używana przez organy ścigania do zarządzania i utrzymywania dokumentacji związanej z różnymi aspektami oraz rodzajami działań i operacji policyjnych. Amerykańskie systemy RMS mają rozbudowany charakter i posiadają zaimplementowane takie funkcjonalności jak: zgłaszanie zdarzeń, zarządzanie postępowaniami/sprawami, rejestry zatrzymanych i aresztowanych, zarządzanie nakazami (aresztowania, przeszukania, sądowe), mandaty karne, raportowanie i analizy (wizualizacje – wykresy, tabele, statystyka, prezentacje).

Poszczególne elementy systemu RMS służą jako swoisty magazyn do przechowywania, organizowania i uzyskiwania dostępu do wszelkich informacji związanych z działaniami Policji. Systemy RMS mają na celu przede wszystkim usprawnienie procesu prowadzenia dokumentacji policyjnej. Mają wiele zalet, a w szczególności poprawiają dokładność i dostępność danych oraz wspierają podejmowanie decyzji w organizacjach organów ścigania.

Ciekawym oraz innowacyjnym rozwiązaniem informatycznym jest też tzw. Evidencentral (Centralny Magazyn Dowodów) – oprogramowanie pozwalające na gromadzenie dowodów cyfrowych. Pomaga ono Policji gromadzić i przechowywać w sposób bezpieczny oraz analizować zgromadzone dowody cyfrowe. Posiada przy tym bardzo przydatne funkcje jak np. automatyczne zbieranie dowodów, bezpieczne przechowywanie oraz moduły sztucznej inteligencji (AI) i zaawansowanej analizy.

W polskiej Policji również istnieją udogodnienia systemowe w postaci aplikacji komputerowych, między innymi takiej, jak ERCDŚ (Elektroniczny Rejestr Czynności Dochodzeniowo-Śledczych), której celem jest przede wszystkim udoskonalenie codziennej pracy wykonywanej przez policjantów realizujących czynności dochodzeniowo-śledcze oraz uefektywnienie całego procesu nadzoru nad prowadzonym przez Policję postępowaniem przygotowawczym.

Cel i zakres funkcjonowania ERCDŚ określa Zarządzenie nr 31 Komendanta Głównego Policji z dnia 6 października 2020 r. w sprawie funkcjonowania Elektronicznego Rejestru Czynności Dochodzeniowo-Śledczych: „(…) ERCDŚ prowadzi się w Komendzie Głównej Policji w systemach teleinformatycznych Policji jako system służący do przetwarzania w formie elektronicznej, w sposób zautomatyzowany, informacji i danych osobowych gromadzonych przez Policję w urządzeniach ewidencyjnych w ramach prowadzonych postępowań karnych, karnych skarbowych i w sprawach nieletnich”. W tymże akcie prawnym określono też sposób rejestracji postępowań i czynności prowadzonych przez Policję w oparciu o następujące urządzenia ewidencyjne: rejestr śledztw i dochodzeń (e-RSD), rejestr postępowań sprawdzających (e-RPS), rejestr czynności zleconych do wykonania przez jednostki Policji albo inne organy uprawnione do prowadzenia postępowania przygotowawczego (e-RPP), księgę dowodów rzeczowych (e-KDRz), rejestr wystąpień sądu lub prokuratora, o których mowa w art. 20 § 2 k.p.k. i 326 § 4 k.p.k. (e-RW), rejestr wydanych postanowień o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego i wykonanych badań specjalistycznych (e-RPB), rejestr podejrzanych, wobec których zastosowano środek zapobiegawczy w postaci dozoru Policji (e-Dozory), rejestr czynności techniczno-kryminalistycznych (e-RCTK), rejestr badań kryminalistycznych (e-RBK), rejestr pozytywnych wyników sprawdzeń uzyskanych z krajowych lub zagranicznych baz śladów biologicznych albo daktyloskopijnych (e-RPWS), wykaz biegłych sądowych i tłumaczy przysięgłych (e-WBiT), skorowidz podejrzanych, skorowidz zawiadamiających/ pokrzywdzonych.

Obsługa Systemu Wspomagania Dowodzenia SSK KSP
Zdjęcie: Marek Szałajski

Wracając do przytoczonego wcześniej funkcjonującego w polskiej Policji Systemu Wspomagania Dowodzenia, to warto wspomnieć, że ta aplikacja ma również na celu usprawnienie wykonywania bieżących zadań przez policjantów oraz kierowanie działaniami Policji. Zgodnie z Zarządzeniem nr 12 Komendanta Głównego Policji z dnia 19 maja 2020 r. w sprawie Systemu Wspomagania Dowodzenia Policji, celem przetwarzania danych w zbiorze SWD Policji jest: „(…)bieżące rejestrowanie zgłoszeń o zdarzeniach oraz podjętych interwencji i innych działań Policji, obsługa zgłoszeń alarmowych przekazywanych z centrów powiadamiania ratunkowego, współdziałanie Policji ze służbami ratowniczymi lub innymi podmiotami działającymi w ramach systemu powiadamiania ratunkowego, koordynacja działań Policji poprzez optymalizację wykorzystania dyspozycyjnego potencjału osobowego i logistycznego, gromadzenie faktów na użytek postępowań o czyny zabronione oraz w zakresie wykrywczej funkcji analizy kryminalnej prowadzonej przez Policję.

Mobilny Terminal Noszony
Zdjęcie: Marek Szałajski

Z aplikacją systemową SWD powiązana jest jej wersja mobilna. Dzięki niej, przy wykorzystaniu terminali noszonych, policjanci mogą między innymi dokonywać sprawdzeń w systemach informatycznych oraz zmiany statutów. Wykorzystanie tych urządzeń jest nieocenionym wsparciem w kwestiach komunikacji oraz wymiany informacji pomiędzy patrolem w terenie a służbą dyżurną. Przedstawiony w tej części artykułu zakres programowego wsparcia i obecnych technologii informatycznych to zaledwie ułamek wykorzystywanych udogodnień systemowych w Policji, ponieważ w każdej tego rodzaju organizacji na świecie są obecnie dostępne komputerowe bazy danych i szczegółowe rejestry.

Podane przykłady pokazują, że rozwój aplikacji usprawniających pracę policjantów cały czas ma charakter otwarty i sprawia, że wciąż poszukuje się nowych, jeszcze doskonalszych rozwiązań.

2. PRZECHOWYWANIE DANYCH W CHMURZE OBLICZENIOWEJ

W przypadku korzystania z chmury publicznej, czyli ogólnodostępnej – warto podkreślić, że taki sposób gromadzenia danych, szczególnie służbowych, drażliwych oraz danych osobowych, nie jest bezpieczny. Pamiętajmy o tym, że chcąc przenosić dane bądź część firmowej infrastruktury do chmury – należy zapewnić im bezpieczeństwo. Wymaga to stworzenia takich procedur, wprowadzenia narzędzi oraz bieżącego monitorowania zagrożeń, aby zapobiegać utracie danych. Stąd też podjęcie decyzji o korzystaniu z chmury wymaga dokładnej analizy w tym zakresie. Patrząc na rozwój technologii w służbach policyjnych czy też innych branżach, trzeba pamiętać o tym, że to rozwiązanie powstało po to, aby wspierać bieżącą działalność i ją usprawniać.

W każdej Policji w Europie i na świecie mogą być różne standardy w kwestii rozwijania rozwiązań „chmurowych”. Wykorzystanie tej technologii zależy jednak od danej organizacji, służby czy formacji, która chce przenieść część infrastruktury i danych do chmury, bądź je tam udostępnić np. swoim pracownikom czy funkcjonariuszom. Ta decyzja jednak musi być poprzedzona szczegółową analizą ryzyka i wprowadzeniu zabezpieczeń, o których już wspomnieliśmy. W polskiej Policji przechowywanie plików w tzw. chmurze i korzystanie z nich jest możliwe w oparciu o CWI (Centralny Węzeł Internetowy). A jak jest w innych miejscach na świecie?

Otóż jak możemy doczytać w amerykańskich portalach, to korzystanie z chmury obliczeniowej w Stanach jest dość powszechne. Korzysta się tam z chmur tzw. lokalnych, czyli tworzonych na potrzeby danej służby i zarządzanych wewnętrznie, a nawet z bezpiecznych i koncesjonowanych dostawców tego rodzaju usług tzn. zweryfikowanych i wiarygodnych, którzy świadczą je dla służb oraz instytucji sektora publicznego.

Przypomnijmy, że przetwarzanie w chmurze jeszcze do niedawna było zarezerwowane dla firm z branży high-tech i korporacji wykorzystujących w swojej działalności najnowsze osiągnięcia naukowe, techniczne i technologiczne, nie tylko w procesie badawczym i produkcyjnym, ale również w samym wytwarzanym produkcie.

Postęp i rozwój technologii, który wkroczył do służb policyjnych – sprawił, że korzystanie z chmury obliczeniowej stało się pewnym standardem technologii, z której dzisiaj czerpią organy ścigania oraz policje i co ważne – korzystanie z chmury nie wymaga inwestowania znacznych środków finansowych.

W USA agencje zajmujące się bezpieczeństwem publicznym wykorzystują systemy oparte na chmurze (public safety cloud), aby wspierać w ten sposób przechowywanie i zarządzanie danymi. Jak uważają Amerykanie – przetwarzanie w chmurze i szyfrowanie SSL oferują większy poziom bezpieczeństwa od tradycyjnych serwerów lokalnych.

O korzyściach płynących z użytkowania chmur obliczeniowych można też powiedzieć w aspekcie obsługi i konserwacji serwerów, które w formie tradycyjnej potrzebowały częściej udziału tzw. czynnika ludzkiego, natomiast serwery w chmurze takiej konserwacji już nie potrzebują.

Warto podkreślić, że chmura obliczeniowa w połączeniu z innymi rozwiązaniami oraz technologiami współtworzy systemy, które mogą finalnie okazać się bezpieczniejsze, a może nawet wydajniejsze dla Policji.

3. GPS – PO SYGNALE „JAK PO NITCE DO KŁĘBKA”

Globalny system pozycjonowania (GPS – Global Positioning System), amerykański system nawigacji satelitarnej obejmujący swoim zasięgiem całą kulę ziemską odgrywa znaczącą rolę w realizowaniu czynności policyjnych z kilku powodów. Mienie, które zostało skradzione, można spróbować namierzyć, jeśli ma zainstalowany lub wbudowany moduł GPS. Do tej grupy można między innymi zaliczyć telefony i samochody. Technologia GPS wspomaga również służby policyjne w poszukiwaniach zaginionych, a także w lokalizowaniu osób, które pozbawiono wolności i wobec których dopuszczono się poważniejszych przestępstw np. porwań dla okupu.

Technologia GPS jest też dzisiaj używana do monitorowania pojazdów uprzywilejowanych, w tym również policyjnych radiowozów, a także pojazdów innych służb (karetek, wozów strażackich). Pozwala na precyzyjne śledzenie, a także monitorowanie ich bieżącej pracy oraz efektywne zarządzanie przez dyspozytora czy dyżurnego, który ma bieżący podgląd pozycji zarządzanej floty na mapie i może skierować na miejsce zdarzenia czy też zgłoszenia pojazd i załogę, którzy podejmą czynności policyjne bądź ratunkowe w jak najkrótszym czasie. Korzystanie z GPS-u pozwala na usprawnienie i poprawę efektywności oraz czasu reakcji na zdarzenie właściwych służb, w tym również Policji.

GPS jest wynalazkiem amerykańskim i w USA technologii tej użyto najwcześniej do pozycjonowania i zarządzania flotą pojazdów patrolowych. Na tej technologii opiera się system dyspozytorski organów ścigania, określany jako Automatyczny Lokalizator Pojazdów (AVL – Automatic Vehicle Location). Pomaga on ustalić, który policjant bądź załoga są najbliżej miejsca zgłoszenia odebranego z połączenia alarmowego (w USA nr 911, w Polsce i Europie nr 112), a także pomaga uzyskać dokładną lokalizację funkcjonariusza w sytuacji, jeśli potrzebuje on pomocy. Bardzo funkcjonalnym aspektem tego systemu jest poprzez monitorowanie sygnałów GPS – ograniczenie przypadków tzw. nakładania się patroli. Pozwala to na ich efektywne rozmieszczenie.

Oprogramowanie AVL było też używane dotychczas w USA jako narzędzie do śledzenia niebezpiecznych przestępców i jest wykorzystywane do monitorowania osób zwolnionych warunkowo (w Polsce podobne funkcjonuje w ramach Systemu Dozoru Elektronicznego).

4. DYSPOZYTORNIE WSPIERANE KOMPUTEROWO

Wspomniany już na początku CAD jest również znany jako nowoczesne policyjne oprogramowanie dyspozytorskie 911 w USA lub inaczej oprogramowanie mające usprawniać realizację czynności policyjnych w terenie. Wprowadzenie tych rozwiązań spowodowało odejście do lamusa m.in. perforowanych kart, za pomocą których wprowadzano jeszcze w latach 80. dane do komputerów. Rozwój technologii CAD uprościł gromadzenie dokumentacji (wcześniej w wersji papierowej). Obecnie systemy są na tyle funkcjonalne i nowoczesne, że mogą realizować zadania mobilnych terminali danych, pozwalać na przekazywanie informacji i komunikację pomiędzy funkcjonariuszami, a także z dyspozytorami numerów alarmowych. Niewątpliwym walorem jest możliwość systemowego zarządzania dokumentacją.

Nowoczesne systemy CAD (przykładem w USA może być 10-8 Systems – działający z dowolnego urządzenia z dostępem do Internetu) – wspomagają policjantów na różnych płaszczyznach m.in. w kwestiach zarządzania rekordami, a do tego posiadają opcje danych mobilnych oraz zintegrowane opcje radiowe, kamery itp.

Dzisiaj mając możliwość korzystania z oprogramowania dyspozytorskiego w połączeniu z technologią GPS i przy wykorzystaniu mobilnych terminali danych – policjanci mogą pracować efektywniej, szybciej przekazywać ważne informacje, a także identyfikować lokalizację patroli bądź policjantów pełniących służbę w terenie.

5. SYSTEMY ZARZĄDZANIA DOKUMENTACJĄ I DANYMI

Wcześniej opisaliśmy zalety funkcjonowania systemów zarządzania dokumentacją (RMS). Warto jednak zwrócić jeszcze uwagę na kilka ważnych aspektów związanych z tą technologią. Dzięki wprowadzeniu informacji z realizowanych czynności do systemu oraz gromadzeniu dokumentów w formie elektronicznej, dane te można łatwiej przechowywać i zabezpieczać.

Takie technologiczne możliwości pozwalają dzisiejszym organom ścigania wykorzystać powyższe zbiory, np. tworząc raporty, sprawozdania, czy nawet analizy. Posiadanie takich informacji w wersji cyfrowej pozwala zdecydowanie skrócić czas opracowania tych danych np. na potrzeby realizowanej policyjnej operacji czy też planowanych działań bądź innych czynności.

Systemy RMS umożliwiają Policji szczegółową analizę miejsc zagrożonych przestępczością, a co za tym idzie efektywne dyslokowanie policjantów w służbie w tych lokalizacjach, gdzie należy zapobiec rozwojowi przestępczości.

6. DANE W CZASIE RZECZYWISTYM

Są już dzisiaj dostępne i efektywnie wykorzystywane. Przykładem może być oprogramowanie do monitorowania policjantów i patroli w służbie.

Wykorzystując technologię mobilną, lokalizację GPS oraz identyfikację funkcjonariuszy, współczesne policje mogą monitorować ich pracę oraz przydzielać im zadania na podstawie odbywanej trasy bądź lokalizacji względem miejsca zgłoszenia.

Dane w czasie rzeczywistym pozwalają oszczędzić czas i umożliwiają generowanie raportów bez potrzeby angażowania się do wyszukiwania i zbierania informacji np. z notatników, czy też notatek.

7. MOBILNE CZYTNIKI LINII PAPILARNYCH

Są małe i przenośne. Pozwalają na dokładny odczyt w ciągu kilku minut. Ta mobilna technologia pozwala policjantom sprawdzać osoby w terenie, bez potrzeby doprowadzania do siedziby jednostki. Mobilne sprawdzanie odcisków palców jest szczególnie przydatne w sytuacjach, w których funkcjonariusz nie ma innych możliwości na identyfikację osoby.

8. KAMERY OSOBISTE I SAMOCHODOWE

Kamery noszone na mundurze i kamery montowane w radiowozach to bardzo przydatne rozwiązania technologiczne, które zwiększają bezpieczeństwo funkcjonariusza. To przede wszystkim transparentność działań Policji, zarówno w kwestii gromadzenia dowodów, jak i odtworzenia przebiegu prowadzonej interwencji. Używanie tych innowacji jest tzw. drugą parą oczu, która pozwala na późniejszą weryfikację i odtworzenie policyjnej czynności, jak przebiegała, jak zachowywał się funkcjonariusz, a także osoby, wobec których podejmowano działania.

Policjant z kamerą nasobną
Zdjęcie: Ewa Kołdys

Policjant z kamerą nasobną
Zdjęcie: Ewa Kołdys

9. MEDIA SPOŁECZNOŚCIOWE

O zaletach wykorzystywania mediów społecznościowych w bieżącej pracy Policji pisaliśmy już wielokrotnie. O tym, jak ważne są social media w komunikacji ze społeczeństwem i budowaniudobrego wizerunku Policji, pisaliśmy już wcześniej w kontekście przedstawiania bieżącej pracy Policji za pomocą komunikatów prasowych z policyjnych spraw i realizacji, przedsięwzięć prewencyjnych, profilaktycznych, dokumentowanych również w formie filmów i spotów.

Media społecznościowe są od wielu lat szeroko wykorzystywane przez policje na całym świecie do zbierania informacji na temat przestępstw, a także do angażowania lokalnej społeczności i edukacji. Facebook, Twitter, YouTube, Instagram, X, TikTok to najpopularniejsze platformy mediów społecznościowych, z których korzysta również niejedna Policja. To skuteczne narzędzie i wsparcie dla pracy służb.

10. OBSŁUGA GŁOSOWA

Mobilnym i praktycznym rozwiązaniem, które jest szczególnie istotne dla funkcjonariuszy, jest obsługa tzw. bez użycia rąk. Znaczenie tej technologii będzie na pewno rosło i z czasem może spowodować odejście od tzw. ręcznego korzystania ze smartfonów, laptopów i tabletów na rzecz technologii noszonych, które będą reagować na komunikaty głosowe.

Asystenci cyfrowi, tacy jak Alexa, Cortana czy Siri, już dzisiaj pozwalają na obsługę bez użycia rąk poprzez wypowiadanie poleceń głosowych. Ma to olbrzymie znaczenie dla bezpieczeństwa policjanta. Nie musi naciskać mikrofonu, aby porozmawiać z dyspozytorem czy dyżurnym, wezwać pomoc i wsparcie, próbując obezwładnić podejrzanego, czy też wezwać karetkę, pomagając poszkodowanym w zdarzeniu drogowym. Głosowa technologia noszona to bardzo inteligentne rozwiązanie i praktyczne.

11. RADIOTELEFONY PRZEZ SIEĆ KOMÓRKOWĄ

Push over Cellular (PoC – standard umożliwiający szybką komunikację w grupach w sieciach komórkowych – Wikipedia) – to technologia radiowa komórkowa, która łączy zalety zaawansowanych funkcji radiotelefonów z zasięgiem, z którego korzystają użytkownicy sieci komórkowych. Dzięki jej rozpowszechnieniu możliwe stało się poszerzenie obszaru zasięgu poza korzystanie z radiotelefonów. Tym samym wyeliminowało się zakłócenia komunikacyjne, dając poszczególnym funkcjonariuszom możliwość nawiązywania kontaktu bez konieczności przechodzenia przez główny kanał.

Funkcjonariusze mogą teraz w sytuacjach kryzysowych i awaryjnych sprawnie i szybko nawiązać ze sobą komunikację. Technologia PoC Radio w połączeniu z technologią CAD (oprogramowanie dyspozytorskie) i RMS (system zarządzania dokumentacją) daje możliwość skutecznej komunikacji i koordynacji z zespołem.

12. DRONY i ROBOTY

Ta dziedzina policyjnych technologii jest jedną z najbardziej zaawansowanych, a szczególnie ta dotycząca robotyki. Oprócz zdalnie sterowanych robotów, wykorzystywanych między innymi do podejmowania i neutralizowania niebezpiecznych przedmiotów i materiałów wybuchowych, do użytku wchodzą zaawansowane wersje np. Digidog (pies robot w służbie nowojorskiej Policji), które mogą wykonywać programowalne i autonomiczne misje. Rozwija się również technologie użycia dronów m.in. poprzez wprowadzanie coraz to nowszych rozwiązań opartych na dronach tzw. interwencyjnych, które wyposażone w sztuczną inteligencję mogą realizować zadania związane ze zgłoszeniami oraz wspomagać działania policjantów w terenie.

Policjant SPKP z dronem
Zdjęcie: Daniel Niezdropa
 
Policjant WRD z dronem
Zdjęcie: Daniel Niezdropa

Drony i roboty są dzisiaj wykorzystywane w wielu policyjnych zadaniach:
• pomagają w ściganiu podejrzanych,
• zapewniają dodatkowe oświetlenie w nocy lub w innych warunkach słabego oświetlenia,
• wspomagają badanie miejsca zbrodni i zbieranie dowodów,
• wykorzystywane są w rekonstrukcji wypadków drogowych poprzez wykonywanie zdjęć lotniczych,
• monitorują zagrożenia w ruchu drogowym i rejestrują naruszenia przepisów przez kierowców oraz innych uczestników ruchu drogowego,
• pomagają w akcjach ratowniczych i poszukiwaniach osób,
• zbierają i gromadzą dane.

13. ZAPOBIEGANIE PRZESTĘPCZOŚCI – ANALIZA SYSTEMÓW

Policja w USA, a także wszystkie tożsame służby na świecie wykorzystują wiele nowoczesnych technologii, aby nie tylko zwalczać i wykrywać przestępczość, ale również po to, żeby jej zapobiegać. Nowoczesne systemy zarządzania pracą w Policji, a szczególnie przywoływane w tym artykule systemy zarządzania dokumentacją (RMS) i komputerowo wspomagane systemy dyspozytorskie (CAD) są wyposażone w jedne z najlepszych modułów przetwarzania danych. Dodatkową korzyścią z ich funkcjonowania jest zintegrowanie RMS z systemem CAD, co sprawia, że w jednym miejscu można skupić wszystkie najważniejsze narzędzia mające wspierać służbę policjantów.

Podstawową zaletą nowoczesnych technologii, które opierają się na systemach gromadzenia informacji i zarządzania danymi, jest to, że w celu zapobiegania przestępczości istnieje możliwość przeprowadzenia analiz i sprawdzenia rekordów, mających na celu określenie skali zagrożenia przestępczością i wdrożenia działań prewencyjnych mających im zapobiegać w przyszłości. Dzięki rozwijaniu technologii skrócił się też czas dostępu do danych oraz informacji, co również ma znaczenie w podejmowaniu działań zapobiegawczych.

Warto tu wspomnieć o rozwijanej w wielu krajach strategii Hot Spot Policing – oznacza działania Policji w punktach zapalnych/newralgicznych, które zostają poprzedzone dokładną analizą danych dotyczących zdarzeń, interwencji oraz przestępczości – zgromadzonych w systemach CAD i RMS (w USA). Dzięki takiej metodzie policjanci mogą dokładnie określić badane obszary i w miejscach, gdzie dochodzi do przestępstw – skupić takie zasoby, aby wyeliminować zagrożenia i zapobiec ich występowaniu. Omawiana taktyka to nic innego jak tworzenie analiz dyslokacyjnych na potrzeby służby patrolowej i późniejsze kierowanie patroli w miejsca zagrożone np. w określonych porach dnia, godzinach. Dzięki posiadanym przez Policę systemom do zarządzania działaniami Policji oraz zarządzania gromadzonymi informacjami – możliwe jest dzisiaj efektywniejsze realizowanie zadań prewencyjnych. To w pewnym sensie też zasługa ciągle rozwijanych technologii i możliwości systemowych, które zwiększają poczucie bezpieczeństwa, ale też wpływają na skuteczne egzekwowanie prawa przez policjantów.

14. OPROGRAMOWANIE DO ROZPOZNAWANIA TWARZY

To technologia, która całkowicie mogłaby odmienić pracę wykrywczą i możliwości identyfikacyjne w namierzaniu nie tylko sprawców przestępstw, osób typowanych/podejrzewanych, a także ściganych i zaginionych. Jej swobodne wykorzystywanie przez policje i służby na świecie nie jest jednak takie proste.

Można spotkać się z poglądem, że oprogramowanie do rozpoznawania twarzy jest jedną z najbardziej kontrowersyjnych technologii XXI wieku. Dlaczego? Otóż nie ma jednolitych poglądów i rozwiązań, nawet w Unii Europejskiej, na mocy których upowszechniłaby się ta funkcjonalność. Sama kwestia używania technologii w przestrzeni publicznej rodzi wiele dyskusji. W czerwcu 2023 r. Parlament Europejski głosował za całkowitym zakazem rozpoznawania twarzy na żywo w przestrzeni publicznej. Dla przykładu jeszcze kilka lat temu tylko 11 państw członkowskich w Unii Europejskiej dopuszczało używania narzędzi do rozpoznawania twarzy w wykrywaniu przestępstw (analiza biometryczna), a przez następne lata miały do nich dołączać kolejne. Kwestie te są jednak dalej nierozstrzygnięte i brak jest tu wspólnego jednoznacznego stanowiska w tym zakresie.

Akt o sztucznej inteligencji (AI Act), który wszedł w życie 1 sierpnia 2024 roku – poruszył m.in. kwestie używania technologii rozpoznawania twarzy. Wskazano w nim, że rozpoznawanie twarzy w przestrzeniach publicznych w czasie rzeczywistym jest niedopuszczalnym działaniem z użyciem sztucznej inteligencji. W akcie unijnym dopuszczono istnienie wyjątków od tego zakazu, ale obwarowanych decyzją sądu bądź innego organu. W Polsce jednak na tę chwilę nie uwzględniono w planowanych projektach krajowych przepisów takich wyjątków, uznając wspomniany zakaz za obowiązujący.

Wróćmy jednak do możliwości samej technologii. Amerykanie podają przykład, gdzie policjanci ścigają mężczyznę, który popełnił przestępstwo. Przesyłają zdjęcia do centrum monitoringu. Następnie przy wykorzystaniu oprogramowania śledzącego i nowoczesnej sztucznej inteligencji, która jest zintegrowana z siecią monitoringu – znajdują podejrzanego.

To tylko proste objaśnienie tego, co potrafi oprogramowanie do rozpoznawania twarzy. Dzięki niemu nawet pojedyncza kamera może przeskanować ulicę i rozpocząć analizę w poszukiwaniu właściwej osoby. W kolejnych etapach oprogramowanie może dopasować poszukiwany wzorzec twarzy do osoby odnalezionej np. w tłumie. Dalej następuje namierzenie podejrzanego i zatrzymanie.
Wydaje się to proste? Jednak…

Oprogramowanie do rozpoznawania twarzy może mieć też pewne wady. Można dotrzeć do wielu przekazów medialnych, przykłady z USA, gdzie sztuczna inteligencja popełniła błąd – źle dopasowując wizerunki. Ta technologia nie powiedziała jeszcze ostatniego słowa, dlatego zapewne będzie dalej rozwijać się i być może stanie się kiedyś na tyle doskonała, że błędu już nie popełni. Tego nie jesteśmy jednak w stanie przewidzieć.

Na tę chwilę możemy wskazać tę technologię, jako przydatną w pracy dochodzeniowo-śledczej, np. przy weryfikowaniu wizerunków n/n osób na zabezpieczonych nagraniach i materiałach dotyczących sytuacji naruszenia prawa.

15. BIOMETRIA

Wykorzystanie biometrii w czynnościach policyjnych ma dzisiaj bardzo istotne znaczenie. I to na różnych płaszczyznach. Technologia ta skupia się na procesie identyfikacji osoby bądź jej weryfikacji (tożsamość) na podstawie posiadanych indywidualnych i unikalnych cech, określanych mianem biometrycznych identyfikatorów.

Można je podzielić na dwie grupy. Pierwsze to biologiczno-fizyczne, czyli linie papilarne, tęczówka ludzkiego oka, geometria/kształt twarzy, DNA, zapach, kształt ust i uszu, barwa głosu, siatkówka oka (dno oka), kształt linii zgięcia wnętrza dłoni, układ naczyń krwionośnych na dłoni lub przegubie ręki. Drugie mogą mieć charakter behawioralny i dotyczą np. sposobu mówienia oraz akcentowania wypowiadanych słów, sposobu poruszania się lub stylu pisma ręcznego.

Aparaty do izolacji DNA
Zdjęcie: Daniel Niezdropa

Z biometrią można dzisiaj zetknąć się w różnych dziedzinach, przy tworzeniu dokumentów tożsamości (dokumenty biometryczne) oraz baz danych, a także jako ważnych czynników warunkująch i zapewniających bezpieczeństwo np. kontrola wejść, a także zabezpieczenie telefonów czy komputerów.

Wróćmy jednak do wykorzystania tej technologii w Policji. Dziedziną, w której dane biometryczne są badane i porównywane, jest kryminalistyka. Takim flagowym przykładem jest AFIS (Automatyczny System Identyfikacji Daktyloskopijnej), a także tworzone bazy profili genetycznych. AFIS daje dziś szeroką możliwość gromadzenia i automatycznego przeszukiwania zapisanych w bazie obrazów linii papilarnych.

Badanie identyfikacyjne śladów linii papilarnych
Zdjęcie: Daniel Niezdropa

Aby pokazać jak rozwój technologii, szczególnie informatycznych wpłynął na zwiększenie efektywności w badaniach i policyjnych czynnościach, warto na chwilę cofnąć się do ubiegłego wieku.

Pierwsze Biuro Daktyloskopijne powołano w 1901 roku w Scotland Yardzie (siedzibie londyńskiej Policji). Kolejną policyjną agencją, która w swojej pracy zaczęła wykorzystywać badania linii papilarnych, było amerykańskie FBI (Federalne Biuro Śledcze, które powstało w 1908 roku). Pierwsze badania były często okupione wieloma godzinami żmudnej pracy i jak możemy dowiedzieć się z dostępnych źródeł historycznych – nie zawsze mogły dać pozytywny rezultat. Przełom nastąpił, podobnie jak w wielu innych dziedzinach policyjnej pracy, dopiero na przełomie lat 70/80 XX wieku wraz z rozwojem komputerów. Jako pierwsza z systemu identyfikacji linii papilarnych zaczęła korzystać Japońska Agencja Policji w 1980 roku, która wdrożyła do użytku znany dzisiaj w każdej policyjnej służbie na całym świecie AFIS.

 
 
Badanie wizualizacyjne - ujawnianie śladów linii papilarnych
Zdjęcia: Daniel Niezdropa

W polskiej Policji AFIS zainstalowano w 2000 r. w Wydziale Daktyloskopii CLK KGP. Przez kolejne lata był wdrażany do użytku w Laboratoriach Kryminalistycznych Komend Wojewódzkich Policji (Komendy Stołecznej Policji).

Wracając do wykorzystania biometrii przez służby policyjne, to może okazać się ona bardzo pomocna w badaniach z zakresu antropometrii tj. badaniach porównawczo-identyfikacyjnych osób i zwłok o nieustalonej tożsamości na podstawie materiału zdjęciowego lub zapisów wideo.

Podsumowując, kolejny raz można zauważyć i podkreślić, że rozwój wszelkich technologii dotyczących wykorzystywania danych biometrycznych jest ściśle powiązany z rozwojem komputerów i oprogramowania oraz specjalistycznych urządzeń do prowadzenia badań w tym zakresie.

16. OBRAZOWANIE TERMICZNE i SKANERY 3D

Termografię można również zaliczyć do ważnych technologii policyjnych, która okazuje się pomocna w trudnych warunkach, szczególnie kiedy jest ciemno i widoczność jest znacznie ograniczona. Kamery termowizyjne wykorzystują obrazowanie w podczerwieni do wykrywania ciepła, które jest emitowane przez różne obiekty, w tym przedmioty, a także ludzi i zwierzęta. Następnie oprogramowanie przekształca ciepło emitowane przez żywe organizmy w „obraz cieplny” lub „mapę cieplną” i jego otoczenie.

Skaner 3D
Zdjęcie: Daniel Niezdropa

Obrazowanie termiczne może być używane do śledzenia podejrzanych nawet w ciemności. Taka technologia ma również zastosowanie w czynnościach ratujących życie — od gaszenia pożarów po inne działania poszukiwawczo-ratownicze, w tym poszukiwania osób zaginionych.

Technologię termowizyjną wykorzystują też nowoczesne skanery 3D, które pozwalają na dokładne mapowanie i skanowanie obszaru zdarzenia przestępczego bądź innego zdarzenia badanego przez policjantów. To również bardzo istotna technologia, której wprowadzenie znacznie uprościło prowadzenie oględzin i poprawiło efektywność w kwestii ujawniania śladów i dowodów, a także rekonstrukcji zdarzeń.

17. SZTUCZNA INTELIGENCJA I UCZENIE MASZYNOWE

Sztuczna inteligencja (AI) jest obecnie używana do wspierania technologii, z których korzystają organy ścigania, w tym również Policja. Sztuczna inteligencja i uczenie maszynowe (obszar sztucznej inteligencji poświęcony algorytmom, które poprawiają się automatycznie poprzez doświadczenie, czyli ekspozycję na dane – Wikipedia) – mogą być wykorzystywane m.in. do mapowania przestępczości, przetwarzania danych – tworzenia sprawozdań i analiz, a także do lokalizowania obszarów o wysokiej przestępczości bądź zagrożonych wystąpieniem zdarzeń przestępczych.

Sztuczna inteligencja jest również wykorzystywana do tzw. predykcyjnego działania Policji, czyli przewidywania zachowań, zdarzeń, prognozowania na podstawie bieżących i przeszłych zdarzeń/przestępstw.

Wykorzystując złożone algorytmy tzw. głębokiego uczenia, programiści mogą tworzyć programy i dostosowywać systemy analizy danych z różnych źródeł i kategorii, aby móc przewidzieć, kiedy i gdzie może dojść do popełnienia przestępstwa, dając tym samym możliwość zapobieżenia działaniu przestępczemu bądź innemu. Policjanci znając miejsce, będą mogli np. zapobiec tragicznemu wydarzeniu. To wątek znany nam raczej z filmów sci-fi, ale dzisiaj jest to bardzo rzeczywista metoda (wdrażana już w biznesie, ochronie zdrowia, finansach i marketingu), która w przyszłości będzie zapewne jeszcze bardziej wykorzystywana w pracy Policji, wraz z rozwojem technologii tj. AI i systemów uczących.

18. AUTOMATYCZNE ROZPOZNAWANIE TABLIC REJESTRACYJNYCH

Kolejna istotna dla poprawy skuteczności działań policyjnych technologia to automatyczne rozpoznawanie tablic rejestracyjnych (ALPR – Automated License Plate Recognition lub ANPRS – Automatic Number Plate Recognition System, oznacza to samo w zależności od dostawcy usługi), czyli system łączący kamery, oprogramowanie do rozpoznawania znaków i procesory danych. Dzięki temu udogodnieniu można skanować tablice rejestracyjne. Technologia ma istotne znaczenie w namierzaniu skradzionych pojazdów, a także pojazdów, które posłużyły do popełnienia przestępstwa.

19. RĘCZNE ANALIZATORY I LASERY

Prowadzenie czynności policyjnych na miejscu zdarzenia wspomaga obecnie wiele urządzeń, oprócz wspomnianych w treści skanerów 3D, dzięki którym można przeprowadzić bardzo szczegółowe oględziny i pomiary oraz mapować miejsce i otoczenie. Dzisiaj policjanci mogą też używać ręcznych laserów i spektrometrów, które sprawdzają się doskonale podczas kontroli, czy innych czynności mających na celu zbadanie składu zabezpieczanych przedmiotów bądź substancji. Kilka lat temu w zasobach polskiej Policji znalazł się spektrometr wykrywający (wg danych producenta) 14 tysięcy niebezpiecznych substancji (narkotyków, materiałów wybuchowych).

Spektrometr Ramana do wstępnej identyfikacji substancji
Zdjęcie: Archiwum LK KSP

Policje na całym świecie używają ręcznych laserów w czynnościach na miejscu zbrodni. Pomimo swoich kompaktowych rozmiarów posiadają one duże możliwości, które mogą określić skład chemiczny w ciągu kilku sekund np. zabezpieczanego paliwa.

Ich funkcjonalność pozwala na uzyskanie niemalże natychmiastowego wyniku i skrócić czas oczekiwania na wyniki badań laboratoryjnych i tym samym poświęcić więcej czasu na prowadzenie dochodzenia. Nie oznacza to jednak wykluczenie dalszych badań laboratoryjnych, które są często niezbędne. Przenośne urządzenie daje szybki wynik i pozwala na zaplanowanie czynności bądź działań, zanim przyjdzie właściwa ekspertyza.

20. SYSTEM WYKRYWANIA WYSTRZAŁÓW

W USA jest bardzo liberalne prawo dostępu do broni. Istnieją oczywiście prawne obwarowania i nie każdy obywatel może na nią dostać pozwolenie. W wielu stanach to prawo jest dzisiaj bardziej restrykcyjne, z uwagi na wiele tragicznych wydarzeń z udziałem z tzw. aktywnych strzelców/zabójców w miejscach publicznych. Jednak ilość broni dostępnej na rynku, nie tylko tym oficjalnym i legalnym, rodzi szczególnie tam wiele zagrożeń. Z doniesień medialnych napływających z USA, a także czytając policyjne portale, możemy dowiedzieć się o policjantach, którzy zginęli na służbie w wyniku śmiertelnego postrzelenia przez sprawcę napadu, dilera czy też uciekającego przestępcę.

Stąd też nie dziwi fakt, że właśnie w USA zaczęto wdrażać systemy wykrywania wystrzałów znane jako ShotSpotter lub GDS (oparte na sztucznej inteligencji) lokalizujące odgłosy strzałów i przekazujące te informacje bezpośrednio do dyspozytora oraz policyjnego patrolu. Te rozwiązania możemy zaliczyć do nowoczesnych technologii i to wciąż się rozwijających. Ten system opiera się na sieci czujników audio, często połączonych z systemem kamer. To sprawia, że poza dokładną lokalizacją miejsca, można uzyskać podgląd obrazu tego, co dzieje się tam w czasie rzeczywistym.

Dzięki systemowi wykrywania strzałów, policjanci praktycznie od razu reagują na takie wydarzenie. Mając podgląd miejsca zdarzenia, mogą dostosować odpowiednią taktykę działań, podjąć interwencję, zatrzymać podejrzanych i udzielić pomocy ewentualnym poszkodowanym.

PODSUMOWANIE

Opisane przez nas technologie oraz innowacje wspomagające pracę policjantów mają charakter otwarty, dlatego że każda jest wciąż doskonalona, a wykorzystanie ich w codziennej służbie jest najlepszym testem przydatności i tego, czy faktycznie spełniają swoją funkcję.

Rozwój technologiczny, jak sami zauważamy, nie zwalnia tempa, co zresztą widać nawet po naszej rodzimej polskiej Policji. Mamy nowoczesne radiowozy, urządzenia i narzędzia informatyczne, dzięki którym ta służba nabiera jeszcze większego prestiżu i znaczenia.

Korzystanie z opisanych udogodnień (jest ich o wiele więcej) pozwala wykonywać służbę wydajniej i bezpieczniej.

Źródła:
Wykorzystano materiały dostępne na stronie: https://10-8systems.com/