Służba, upał i nawadnianie

13.06.2022 • Monika Nawrat

Czerwiec to początek lata, który często przynosi pierwsze fale upałów. Jako funkcjonariusze powinniśmy szczególnie zadbać wtedy o swoje zdrowie. Pracujemy zmianowo, dniami i nocami, w różnych warunkach. W naszym poradniku podpowiemy, jak prawidłowo powinniśmy się nawadniać, aby służba w wysokich temperaturach nie była dla nas szczególnie uciążliwa, a organizm nie doświadczał deficytów wody.

Foto: congerdesign/Pixabay

Zdrowie mamy jedno. Organizm odwodniony daje sygnały, które powinny być dla nas ostrzeżeniem. Spożywanie zbyt małej ilości wody powoduje wiele poważnych chorób. Jeśli nie dbamy o nawadnianie, musimy liczyć się z tym, że w trakcie pracy możemy poczuć się zmęczeni, senni, bez energii. Odwodnienie to stan, w którym zawartość wody oraz elektrolitów w organizmie spada poniżej wartości niezbędnej do jego prawidłowego funkcjonowania. Miejmy świadomość, że odwodnienie zagraża zdrowiu i życiu człowieka. Objawy bywają różne, dlatego warto znać normy spożywania wody i ich przestrzegać, aby nie narażać organizmu na niebezpieczne skutki. Pragnienie to pierwszy niepokojący sygnał, że nasz organizm domaga się wody. Powinniśmy nauczyć się dobrych nawyków w kwestii spożywania płynów i to nie tylko latem. Jednorazowe wypicie butelki wody zaspokoi nas tylko na chwilę. Nie jest to dobry patent na „gaszenie pragnienia”. Natomiast małe łyki wody, stopniowo będą zaspokajały i nawadniały nasz organizm.

JAK ROZPOZNAĆ, CZY JESTEŚ DOBRZE NAWODNIONA/Y?

Możesz sprawdzić to w prosty sposób.Wystarczy, że złapiesz skórę z wierzchu np. dłoni i przytrzymasz około 10 sekund. Jeśli skóra, po wypuszczeniu z palców, szybko wraca do swojego kształtu, to znak,że jesteś nawodniony. Jeśli zajmuje to więcej czasu i skóra opornie wraca na „swoje miejsce”, to musisz mieć na uwadze wypicie kolejnej szklanki wody.

TO ILE WODY MAMY PIĆ?

Minimalna dawka spożywania płynów u mężczyzn wynosi około 2,5 litra wody, daje to 10 szklanek dziennie. Natomiast u kobiet wypicie dziennie 8 szklanek wody powinno w zupełności wystarczyć. Ten wynik przekłada się na około 2 litry wody (wg. informacji Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej). Niemniej jednak w upalne dni powinniśmy pić wodę również bogatą w sole mineralne. Dlaczego? Elektrolity sukcesywnie zatrzymują wodę w organizmie. Do najważniejszych należą: potas, magnez, sód i chlor. Ich stężenie powoduje prawidłowe nawodnienie oraz dystrybucję wody w odpowiednich segmentach ciała. Natomiast niedobór może prowadzić do wielu konsekwencji zdrowotnych.

BADANIE STĘŻENIA ELEKTROLITÓW

Możesz sprawdzić swój poziom elektrolitów w organizmie za pomocą jonogramu. Badanie wykonuje się rano, na czczo, po upływie kilkunastu godzin od ostatniego posiłku. Ciekawostką jest fakt, że stężenie elektrolitów w ludzkim ciele nie jest stałe. Codziennie wydalamy je wraz z potem, podczas oddychania czy oddawania moczu. Ponadto na stężenie poziomu elektrolitów mogą wpływać inne substancje, które
wypłukują minerały z organizmu. Przyczynia się do tego również biegunka, wymioty czy gorączka. Lekarze często przepisują elektrolity na czas kuracji, można je bez problemu kupić w każdej aptece.

JAK UZUPEŁNIĆ ELEKTROLITY?

Najefektywniejszą formą uzupełniania elektrolitów w organizmie jest picie wody o wysokim stopniu mineralizacji. Stężenie elektrolitów w takich wodach powinno wahać się od 1500 do 4000 mg/l. Powinniśmy jednak pamiętać, że sama woda może nie wystarczyć. U osób, które trenują lub pracują fizycznie, zaleca się dodatkowe picie napojów izotonicznych. Ich zadaniem jest wyrównanie poziomu wody i elektrolitów w organizmie, a także uzupełnienie poziomu potrzebnych witamin, soli mineralnych. Często tracimy je na przykład na treningach. Taką bombę elektrolitową można przygotować w domu. Przepisy domowych napojów izotonicznych przedstawiliśmy w ubiegłorocznym, lipcowym numerze SMP, który w formacie PDF znajdziecie na naszej stronie internetowej: magazyn-ksp.policja.gov.pl

JAKĄ WODĘ POWINNIŚMY WYBRAĆ?

W ciągu dnia najlepszym wyborem będą wody średniozmineralizowane. Co to oznacza? Na każdej butelce na etykiecie znajdziecie opis z sumą składników mineralnych rozpuszczonych w 1 litrze wody. Książkowo stopień mineralizacji powinien wynosić około 500-1500 mg/litr. Oprócz wody, bardzo dobrym wyborem będą własnoręcznie wyciskane soki ze świeżych owoców lub warzyw, które możecie zrobić sami w domu. Rozcieńczone z wodą, również będą dobrze nawadniać nasz organizm. Często słyszy się, że herbaty mają działanie odwadniające, ale wbrew pozorom nie wszystkie. Te prawidłowo dobrane, wzbogacone prozdrowotnymi właściwościami ziół, odkwaszają organizm. Wybierając herbaty, warto sięgnąć po pokrzywę, miętę lub rumianek. Napar z mięty czy szałwii ma działanie zmniejszające pocenie się, które ogranicza wydalanie nadmiernej ilości składników mineralnych z organizmu. Zanim jednak sięgniecie po napary ziołowe, sprawdźcie czy nie jesteście na nie uczuleni, bo zamiast pomóc, można sobie niepotrzebnie zaszkodzić.

JAK PRZECHOWYWAĆ WODĘ?

Zwracajmy uwagę na datę ważności produktu. Przechowywanie wody w zbyt wysokiej temperaturze spowoduje wytrącenie minerałów, tak samo jak jej zamrażanie. Wody wysokozmineralizowane po ugotowaniu lub zamrożeniu nadają się do picia, jednak nie są już bogate w takie składniki jak magnez czy wapń. Butelkę z wodą trzymajmy w pomieszczeniu, gdzie temperatura nie będzie ani za niska, ani za wysoka. Ma to duże znaczenie szczególnie dla wód wysokozmineralizowanych. Dobrym nawykiem unikania zbyt długiego przechowywania wody jest po prostu jej wypicie w ciągu 48 godzin. Dlaczego? Każdorazowe otwarcie butelki z wodą niesie ryzyko przedostania się do niej licznych bakterii z zewnątrz.

CZY W CZASIE SŁUŻBY POWINNA BYĆ ZAPEWNIONA WODA?

Przytoczymy wpis z Rozporządzenia MSWiA z 12 września 2002 r. w sprawie przypadków otrzymywania przez policjanta wyżywienia oraz norm tego wyżywienia:

§ 11
1. Napoje, w niezbędnej ilości, przysługują policjantowi wykonującemu czynności służbowe:

1) w pomieszczeniach zamkniętych, w których temperatura spowodowana warunkami atmosferycznymi przekracza 28°C;
2) na otwartej przestrzeni przy temperaturze otoczenia powyżej 25°C lub poniżej10°C;
3) związane z dużym wysiłkiem fizycznym.

2. Napoje wydaje się w warunkach, o których mowa w ust. 1, wyłącznie w naturze i tylko w dniach wykonywania czynności służbowych.

Wiemy, że przy rekordowo wysokich temperaturach wykonywanie pracy jest trudne i każdy powinien zachować zdrowy rozsądek. Dlatego pamiętajmy o wodzie
podczas upałów i nie tylko.

Foto: Pixabay/Pexels.com

ZALECANE SPOŻYCIE WODY DLA POSZCZEGÓLNYCH GRUP WIEKOWYCH

niemowlęta ........................................ 700/1000 ml/doba
dzieci w wieku poniemowlęcym ..............1250 ml/doba
dzieci w wieku przedszkolnym ............... 1600 ml/doba
dzieci starsze ............................................. 1750 ml/doba
młodzież ..................................................... 1900-2500 ml/doba
kobiety ......................................................... 2000 ml/doba
mężczyźni ....................................................2500 ml/doba
kobiety w ciąży .......................................... 2300 ml/doba
kobiety karmiące piersią ......................... 2700 ml/doba

Światowa Organizacja Zdrowia rekomenduje, by podczas upałów wypijać przynajmniej 4 litry wody w ciągu doby.