Trening i zdrowie

Uważajmy na kleszcze

20.08.2020 • Monika Nawrat

Kleszcz to zmora spacerowiczów, leśniczych, wędkarzy, sportowców – w sumie każdego z nas. Jak się przed nim uchronić? Co zrobić, aby nie skomplikował nam życia i planów?

Zdjęcie wykonano nad rzeką. Na jej brzegu siedzi chłopiec, który patrzy w stronę wody. Za jego plecami stoi pies z głową zanurzoną w trawie.

Sezon, w którym kleszcze są najbardziej aktywne to lato lub jesień. Na kleszcze możemy trafić w różnych miejscach, np.: w lesie, wysokiej trawie, parkach lub przy zbiornikach wodnych. Jeśli spacerujesz, jeździsz na rowerze lub biegasz w miejscach krzaczastych lub drzewiastych zainwestuj w dłuższe skarpety. Prawdą jest, że kleszcze lubią nas atakować na wysokości łydki, dlatego staraj się unikać wysokich traw.

Dobrze jest wybrać strój w jasnym kolorze i to nie dlatego, by je odstraszyć (kleszcze są niewidome), ale żeby je dostrzec – jasna tkanina może nam w tym pomóc.


Po powrocie z terenów zielonych wypierz ubrania w maksymalnej temperaturze. Obejrzyj swoje ciało i sprawdź, czy nie ma na nim kleszczy. Zwróć uwagę na skórę głowy, uszu, zgięcia łokciowe i kolanowe, pachwiny, pępek i okolice kostek.

Środki przeciw kleszczom

Świetnie sprawdza się zastosowanie środków odstraszających kleszcze, które w składzie mają pyretrynę. Najlepiej spryskać nimi obuwie. Jednak ostrożnie z ich użyciem, mogą być toksyczne dla mieszkających z nami pupili. Środki te zawierają substancje, które wnikają do naszych mieszków włosowych, następnie tworzą otoczkę na ciele, uniemożliwiając kleszczom swobodne żerowanie. Pasożyty zostają unieszkodliwione zanim wpuszczą ze śliną bakterie i pierwotniaki.

Balsam, czy spray? Którą postać środka wybrać? Otóż balsamem smarujemy ciało i mamy spokój na kilka godzin. Na rynku możemy już zakupić balsamy wodoodporne, które zapewniają skuteczniejszą ochronę. Spray natomiast jest łatwiejszy w użyciu, lecz jego działanie jest krótsze.

 

Domowe sposoby w walce z kleszczami

Świetnie sprawdzają się maści rozgrzewające. Często w ich skład wchodzi wyciąg z eukaliptusa lub rozmarynu, a nasi przeciwnicy nie lubią tego zapachu. Warto również zaopatrzyć się w zioła: lawendę, melisę lub tymianek – ich właściwości skutecznie odstraszą kleszcze.

Czy kleszcza można szybko zidentyfikować? Jak sobie z nim poradzić?

Trudno zauważyć kleszcza, ponieważ przypomina mikroskopijną czarną kropkę. Natomiast, gdy napije się krwi, potrafi zwiększyć swoją objętość, przypominając wtedy ziarnko grochu.

Zauważyłeś pasożyta na skórze? Nie panikuj. Nie próbuj go wyrywać palcami. W ciągu doby kleszcz nie przenosi jeszcze szczepów chorób, więc nie dochodzi do zakażenia. Kleszcza najlepiej usunąć pęsetą. Postaraj się go uchwycić jak najbliżej skóry i wyrwij go zdecydowanym ruchem ku górze. Nie stosuj dziwnych rozwiązań zamieszczonych w internecie np. nie smaruj kleszcza benzyną, bowiem to może spowodować, że kleszcz w panice zwymiotuje, a bakterie (dokładnie kręteki Borriela) przedostaną się z jego układu pokarmowego do naszego organizmu i wywołają boreliozę.

Zdjęcie przedstawia kleszcza na białej kartce papieru.

Po wyjęciu kleszcza najlepiej odłóż go na białą kartkę, jeśli się rusza to znaczy, że oderwałeś mu tylko odwłok, wtedy należy udać się do lekarza. Aby mieć pewność, że kleszcz nie jest nosicielem groźnej choroby, możesz przekazać go do badania w laboratorium. Po usunięciu kleszcza przemyj powstałą ranę środkiem odkażającym.

Obecnie w aptece dostępne są przyrządy, które pomagają w sprawnym wyciągnięciu kleszcza (np.: kleszczołapki, pęseta, szczypce). Można również zastosować specjalny spray, dzięki któremu łatwo pozbędziemy się pasożyta. Środek ten zamraża kleszcza i tym samym uniemożliwia mu wpuszczenie chorobotwórczych płynów do organizmu człowieka.

Warto zaszczepić się przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu – szczepionka składa się z czterech dawek. Niestety na boreliozę nie została jeszcze wynaleziona.

Pamiętaj, by obserwować miejsce ukąszenia, czy przypadkiem nie pojawia się rumień wędrujący (z kropką pośrodku). Jeśli zauważysz niepokojące zaczerwienienie najlepiej skontaktuj się z lekarzem. Poza tym zwróć uwagę na swój stan zdrowia. Chroń siebie i bliskich.

 

Podsumowanie      

Poniżej przedstawiam kilka zaleceń dla miłośników spędzania wolnego czasu na terenach zielonych:

  • staraj się zakrywać okolice kostek odpowiednią odzieżą,
  • unikaj miejsc, w których żerują kleszcze,
  • spaceruj najlepiej w godzinach południowych, wtedy kleszcze są najmniej aktywne,
  • zakładaj ubrania w jasnych kolorach – wtedy szybciej zauważysz kleszcza,
  • obejrzyj swoją skórę po powrocie z lasu lub parku,
  • stosuj środki przeciw kleszczom,
  • do wyciągania kleszcza staraj się używać specjalistycznych narzędzi zakupionych w aptece,
  • pomyśl o szczepionce przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu.

    Zdjęcie przedstawia krajobraz. Koryto rzeki jest w kształcie litery „S”, jej nadbrzeża (prawy i lewy) pokryte są zielenią.

Profilaktyka w walce z kleszczami jest ważna, może uchronić nas przed niszczącymi nasz organizm pasożytami i bakteriami.

Ciekawostka: Dieta bogata w witaminę B świetnie sprawdza się w profilaktyce przeciwko kleszczom. Niektóre witaminy z grupy B zmieniają skład wydzielanego przez nas potu, który jest mocno wyczuwalny przez kleszcze. Witaminę B znajdziemy w piwie, wątróbce, drożdżach, orzechach, szpinaku lub kaszy.