Kreatywność kobiet w mundurach
07.11.2014 • Dominik Mikołajczyk
Kilkaset funkcjonariuszek i funkcjonariuszy służb mundurowych, także on-line, uczestniczyło w IV ogólnopolskiej konferencji Służby Więziennej „Kreatywność kobiet w mundurach”. W dyskusji na temat równych szans, równych możliwości i równego traktowania w służbach brali udział przedstawiciele wszystkich formacji mundurowych. Policję reprezentowali m.in.: Zastępcy Dyrektora Gabinetu KGP insp. Kornela Oblińska, insp. Tomasz Szankin oraz Zastępca Komendanta Stołecznego Policji mł. insp. Małgorzata Łyszko-Domagalska.
W trzydniowej konferencji (15-17 października br.) w Ośrodku Szkolenia Służby Więziennej w Popowie nie zabrakło przedstawicieli: służby więziennej, wojska, policji, straży pożarnej i granicznej, służby celnej, ABW, CBA i BOR oraz zaproszonych gości. Spotkanie otworzyła płk Anna Osowska-Rembecka, Przewodnicząca Rady ds. Kobiet Służby Więziennej, Dyrektor Okręgowy SW w Warszawie. Wskazała na zbliżone problemy kobiet ze wszystkich służb mundurowych, np. kwestie dotyczące ograniczonej drogi awansu, mobbingu, molestowania, warunków służby, funkcjonujących stereotypów, przemocy, problemów łączenia kariery zawodowej i życia rodzinnego. Za motto tegorocznej konferencji uznała słowa Violetty Henschel – „kobieta i mężczyzna mają wspólnego wroga: to głupota. A co gorsza wróg ma większość. Czy zdołamy się przeciw niemu połączyć? Ha! To dopiero walka na śmierć i życie”.
Do uczestników tegorocznej konferencji specjalny list wystosował Minister Sprawiedliwości. Czytamy w nim m.in. o zapewnieniami, że „pokonamy bariery mentalne i ekonomiczne, by kobiety mogły się rozwijać i zajmować najwyższe stanowiska".
Wśród zaproszonych gości była m.in. pełnomocniczka rządu ds. równego traktowania prof. Małgorzata Fuszara. Sprawami równości zajmuje się od lat. W swoim wystąpieniu podkreśliła, że – aktywność kobiet w służbach mundurowych jest na fali wznoszącej. Wskazała na takie dziedziny w służbach mundurowych, w których kobiety są niezastąpione, np. w kontaktach z ofiarami gwałtów czy osobami doświadczającymi przemocy w rodzinie. Kobiety potrafią doskonale odnaleźć się we wszystkich dziedzinach, jeśli tylko otrzymają taką szansę. - Ogromne bariery, nie tylko prawne, ale i kulturowe, zostały ograniczone. Teraz nadszedł kolejny etap wyrównywania szans. To wszystko to jest pewien proces – powiedziała pełnomocniczka. Jej zdaniem ważnym faktem jest to, że jest już w Polsce pierwsza kobieta generał – nadinspektor służby celnej Lidia Mołodecka.
Do aktywności we wszystkich sferach życia - zawodowej i prywatnej - zachęcała uczestniczki konferencji pełnomocnik ministra sprawiedliwości ds. konstytucyjnych praw rodziny Anna Andrzejewska. - Chciałam nawiązać do słów mojej babuni, która zawsze mówiła, że za większością mądrych mężczyzn zwykle stoją jeszcze mądrzejsze kobiety. Od tysięcy lat wiemy, że kobiety są mądre, kompetentne i potrafią kreować rzeczywistość. Potrzebna jest tylko jedna rzecz - kobieca aktywność, działanie - jako równorzędny partner mający prawo do wyboru, prawo do szacunku - oceniła.
Dlaczego warto działać społecznie? Na to pytanie starała się odpowiedzieć Dorota Warakomska, prezes stowarzyszenia Kongres Kobiet. Zachęcała uczestników konferencji do takiej aktywności. Podkreślała, że Kongres Kobiet to największy ruch społeczny w Polsce, wpływa na rzeczywistość. Tu liczy się różnorodność wieku, statusu, poglądów. To wzbogaca. Nie ma nic gorszego niż jednorodność. Przypomniała też przy tej okazji słowa Madeleine Albright, sekretarz stanu w administracji prezydenta Clintona „Jest w piekle takie miejsce dla kobiety, które nie wspierają innych kobiet”. Ona sama twierdzi: - Nie mam pieniędzy, by działać charytatywnie, ale mam umiejętności, by działać społecznie.
W nieco innym wymiarze o przełamywaniu barier i stereotypów wypowiadała się prof. Magdalena Środa z rady programowej Kongresu Kobiet. Jak podkreślała, niesłychanie ważną rolę w budowaniu właściwych, równościowych relacji między ludźmi zajmuje język: słownictwo, sposób wypowiadania się, metaforyka, styl. - Większość naszych konfliktów i problemów moralnych i politycznych bierze się z niechlujnie używanego języka. (…) Język, który dyskryminuje poprzez stereotypy, przesądy, uprzedzenia, a nawet dowcipy, żarty, ustawia hierarchię społeczną; pokazuje, z kogo w społeczeństwie można się śmiać, kto powinien znać swoją rolę przypisaną ze względu na tradycję – przekonywała prof. Środa. Jak dodała, obrazują to np. przysłowia. Niezwykle ważne jest, jak podkreślała, by język, którym się posługujemy, pozbawiony był przemocy, eliminował krzywdy, przestał odzwierciedlać relacje oparte na władzy i dominacji. - Język powinien odzwierciedlać różne relacje między płciami. Ciągle słyszymy o działaczach, politykach, ludziach w mundurze. Kobiety są w języku kompletnie nieobecne – oceniła Środa.
Prof. Monika Płatek z Uniwersytetu Warszawskiego w swoim wystąpieniu także nawiązywała do roli języka. – Język jest podstawowym instrumentarium, w którym się obracamy. Warto być na to uwrażliwionym. Przypomniała też, że już Ludwig Wittgenstein, austriacki filozof, mówił, że: „Granice mojego języka są granicami mojego świata”, a Martin Heidegger, niemiecki filozof, dodawał: „to nie ja władam językiem, ale język włada mną”.
O możliwościach awansowania, szkoleń, szansach kobiet w służbach, działaniach antyprzemocowych, przeciwdziałaniu dyskryminacji, inicjatywach podejmowanych dla równości szans i kreatywności kobiet w mundurach mówiono z kolei w trakcie panelu szefów służb mundurowych oraz podczas panelu członków Zespołu Opiniodawczo-Doradczego „Kobiety w służbach mundurowych” przy pełnomocniku rządu ds. równego traktowania. W imieniu Policji głos zabrali: insp. Tomasz Szankin oraz insp. Kornela Oblińska. Zaprezentowali m.in. postępy prac zespołu powołanego przez Komendanta Głównego Policji ds. strategii równych szans w Policji.
Wśród zagadnień omawianych podczas konferencji znalazły się także: prezentacja innowacyjnego programu „Mundur nie chroni przed przemocą”, prezentacja drugiej części poradnika „Nie dla przemocy. Przemoc w pracy”, przegląd kart historii dyskryminacji ze względu na płeć oraz przedstawienie III edycji programu prozdrowotnego „Być kobietą aktywną” oraz blok tematów zdrowotnych: „Słuchaj swojego ciała. Profilaktyka zdrowotna”, „Rak – wyrok śmierci” i „Alkoholizm w szpilkach. Psychospołeczne determinanty uzależnienia kobiet”. Uczestnicy mieli też okazję wysłuchać świadectw trzech funkcjonariuszek służby więziennej, które pomimo przeciwności losu, walczą o lepsze jutro, nie poddają się, działają konstruktywnie, szukają pozytywnych stron życia i nadal są zaangażowane w służbę.
O zamierzeniach i planach mówiła w swoim wystąpieniu Dyrektor Okręgowy SW w Warszawie. – Nie ma drugiej konferencji, która tak promowałaby mądre kobiety i mądrych mężczyzn w służbie. (…) To, co mnie napędza, to solidarność oraz poczucie, że robimy coś ważnego, łamiemy stereotypy – zwracała się do zebranych w podsumowaniu konferencji płk Anna Osowska-Rembecka.
nadkom. Anna Kędzierzawska
Foto Beata Perkowska